Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000726-P/94290

Cmentarz w Jelnej

Jelna | Białoruś | obwód grodzieński | rejon szczuczyński
biał. Jelʹnia (Ельня)
Identyfikator: dok-000726-P/94290

Cmentarz w Jelnej

Jelna | Białoruś | obwód grodzieński | rejon szczuczyński
biał. Jelʹnia (Ельня)
Cmentarz z polskimi pomnikami nagrobnymi. Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia). Jak piszą Lewkowscy i Walczak „czynny cmentarz katolicki zlokalizowany jest ok. 4 km na północny wschód od miasteczka Bielica, w otoczeniu pól. Założony jest na planie zbliżonym do kwadratu bez alej i podziału na kwatery. Teren płaski, ogrodzony siatką metalową, zajmuje obszar ok. 0,5 ha. (…) Cmentarz powstał w XIX w. na terenie dawnego cmentarza przykościelnego i przyklasztornego, którego początki sięgają XVII w. Na cmentarzu zachowało się kilkadziesiąt eklektycznych nagrobków z XIX w. ale przeważają współczesne. W części centralnej cmentarza, na miejscu dawnego kościoła znajduje się XIX w. kaplica cmentarna, przebudowana i powiększona w ostatnich latach. Kaplica murowana, tynkowana, na planie prostokąta, z dwuspadowym dachem krytym eternitem. (…) Stan zachowania cmentarza dobry.” Najstarszy nagrobek, z 1867 r., znajduje się na grobie Józefy Jeżewskiej. Inskrypcja brzmi: „W BOGU ZESZŁA / Ś. P. JÓZEFA Z OKOŁOWÓW JEŻEWSKA / ŻYŁA LAT 57 / UMARŁA 1867 R. / 3 MAJA / PROSI O TRZY ZDROWAŚ MARYA". Na cmentarzu znajduje się również grób proboszcza, ks. Orzechowicza i Ksawerego Rachowskiego, 14-letnego chłopca, którzy zostali zabici podczas napaści na plebanię. Inskrypcja z ich nagrobka: „DOM WIECZNOŚCI / TU SPOCZYWA W BOGU ZESZŁY / Ś. P. X. MICHAŁ ORZECHOWICZ / PROBOSZCZ TUTEJSZEGO KOŚCIOŁA / ŻYŁ LAT 62 / I CHŁOPIEC KSAWERY RACHOWSKI / LAT 14 KTÓRZY ZABICI OD ZBUYCÓW / W NOCY MARCA 3 DNIA 1870 R. / PROSZĄ O TRZY ZDROWAŚ MARYIA". 

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Dawid Mendrek
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz