Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000030-P/74908

Cmentarz w Klewaniu

Klewań | Ukraina | obwód rówieński | rejon rówieński
ukr. Kłewanʹ (Клевань)
Identyfikator: dok-000030-P/74908

Cmentarz w Klewaniu

Klewań | Ukraina | obwód rówieński | rejon rówieński
ukr. Kłewanʹ (Клевань)

Cmentarz katolicki w Klewaniu jest oddalony kilkaset metrów od kościoła parafialnego na południowy wschód i jak podaje Zbigniew Hauser w swojej publikacji, leży po prawej stronie trasy do Równego na wzgórzu, w otoczeniu domostw. Autor odnalazł 17 nagrobków z tego 3 bezimienne. Daty śmierci pochowanych osób zawierają się między 1922 a 1940 rokiem. Pięć pomników formą nawiązuje do sękatych pni drzew - również w kształcie krzyża. Są też płyty nagrobne. Niektóre pomniki są przewrócone, pęknięte lub rozczłonkowane. Pomnikiem o bardziej rozbudowanej formie jest nagrobek dziecięcy Reni Borkowskiej zmarłej w 1934 roku ozdobiony rzeźbą aniołka na skałkach obok krzyża, którego ramiona przypominają sękate drzewo.

Hauser wspomina, że według miejscowej tradycji starszy cmentarz w Klewaniu został zniszczony cyt. „za czasów sowieckich”. Jest wielce prawdopodobne, że chodzi o cmentarz, który został opisany w „Monitorze Wołyńskim” we wrześniu 2014 roku przez Oksanę Bajcar-Artemenko i Jarosława Kowalczuka. Na jego ślad trafili ukraińscy badacze jesienią 2013 roku. Jest to cmentarz z polskimi nagrobkami położony nieopodal Klewania w lesie, na terenie leśniczówki. Teren cmentarza ma regularny kształt prostokąta z zachowanym śladem po alei  i jest ograniczony rowem i wałem. Są tu pochowane prawdopodobnie setki osób i nie tylko Polacy. Nagrobki są przewrócone lub przykryte ziemią. Komory grobowe maja kształt krypt. Pomniki nagrobne powstały w XIX wieku i reprezentują według autorów opisu wysoki poziom artystyczny. Szczególnym obiektem jest pozostałość po okazałej budowli – kaplicy czy rodzinnym grobowcu http://https://monitorwolynski.com/pl/news/607-ko-cio-i-cmentarz-w-klewaniu; https://kresy24.pl/odnaleziono-jeszcze-jeden-dawny-polski-cmentarz.

 

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Hauser Zbigniew, „Podróże po cmentarzach Ukrainy”, t. IV, „Województwa: wołyńskie, podolskie, bracławskie i kijowskie”, Kraków 2009, s. 43-45.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Alicja Czuber-Filonik
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz