Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000867-P/97753

Cmentarz w Pińsku

Pińsk | Białoruś | obwód brzeski | rejon Pińsk
biał. Pinsk (Пінск)
Identyfikator: dok-000867-P/97753

Cmentarz w Pińsku

Pińsk | Białoruś | obwód brzeski | rejon Pińsk
biał. Pinsk (Пінск)

Informacja o obiekcie:

Cmentarz rzymskokatolicki został założony prawdopodobnie na początku XIX wieku. Znajduje się w północno – zachodniej części miasta przy ul. Gajdenki. Teren mieści się w obrębie większego założenia cmentarnego, na którym znajdują się także wydzielone alejkami pochówki prawosławne i żydowskie. Cmentarz rzymskokatolicki zajmuje zachodnią część założenia, którego obszar wynosi ok. 9 ha. Sama część z nagrobkami katolickimi to obszar wielkości ok. 4 ha. Założenie cmentarne jest ogrodzone. Cmentarz w okresie powojennym został zdewastowany, jednak w latach 90. XX wieku uporządkowano i oczyszczono nagrobki, z których wiele wykazuje dużą wartość historyczną i artystyczną. Na cmentarzu znajdują się fundamenty kaplicy cmentarnej, wzniesionej na planie prostokąta, która została spalona i zniszczona w latach 60. XX wieku. W pobliżu kaplicy znajdują się nagrobki z 1. połowy XIX wieku. Najstarszym nagrobkiem jest kamienna, nieregularna płyta Jana Wiszniaka z 1830 roku. Kolejnym, bardzo interesującym pod względem historycznym i artystycznym jest pochodzący z 1839 roku potężny, żeliwny cippus na kamiennej podstawie, przykryty czterospadowym dachem. Jest to nagrobek Aleksandra Butrymowicza, syna Jana, potomka potężnej rodziny sędziego Mateusza Butrymowicza – właściciela pińskiego pałacu i zarządcy królewskich dóbr na Pińszczyźnie. Przy samych fundamentach kaplicy usytuowana jest sama granitowa płyta Julii z Jaholińskich Wendlowej z 1844 roku. W tej okolicy znajdują się także trzy żeliwne, identyczne postumenty zwieńczone krzyżem, należące do członków rodziny Rummel z lat 1847 – 1857. Na cmentarzu zachowało się wiele nagrobków pochodzących z 2. połowy XIX wieku. Większość z nich to żeliwne płyty, cippusy oraz postumenty zwieńczone krzyżem. Dwa najciekawsze z tego okresu stanowią nagrobki murowane. Pierwszym z nich jest pochówek Jana Chomińskiego z 1875 roku, w typie dwukondygnacyjnej kapliczki słupowej, na planie kwadratu, nakrytej czterospadowym dachem. Drugi nagrobek, również w typie kapliczki na planie kwadratu, należy do Jerzego Osmołowskiego (zm. 1879).

Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia).

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Aleksandra Dąbkowska
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz