Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP w Horodence został zbudowany w latach 1743-1755, jako fundacja Mikołaja Bazylego Potockiego. Jego architektem był Bernard Meretyn, a autorem dekoracji rzeźbiarskiej – Jan Jerzy Pinsel. Kościół w Horodence uznawany jest za jeden z najcenniejszych zabytków architektury późnobarokowej na ziemiach historycznej Rzeczypospolitej.

Od strony wschodniej do kościoła przylega klasztor zgromadzenia księży misjonarzy. W 1782 r., w ramach reform józefińskich, klasztor został skasowany przez władze austriackie. Do 1940 r. w jego pomieszczeniach mieścił się magistrat Horodenki. W okresie okupacji sowieckiej kościół został zrujnowany, m.in. utracił większość dekoracji rzeźbiarskiej. Po 1945 r. w budynkach klasztoru mieściły się m.in. koszary, technikum mechanizacji rolnictwa i zakład włókienniczy. Po 1991 r. zdewastowany kościół został przekazany cerkwi greko-katolickiej. W ostatnich latach podejmowane są punktowe działania mające na celu jego odnowienie.

Prace prowadzone w 2021 r.

W 2021 r. Instytut POLONIKA włączył się w prace dotyczące remontu drewnianej więźby oraz wymiany pokrycia dachowego  nad częścią  środkową i skrajnym, północno-zachodnim skrzydłem klasztoru. Zadanie, w głównej mierze finansowane z Programu MKiDN „Ochrona Dziedzictwa Kulturowego za Granicą”, zostało wsparte również środkami własnymi Instytutu. W trakcie prac wykonawcy, gdzie tylko było to możliwe, zachowywali elementy oryginalnej więźby, zwłaszcza te fragmenty ze znakami ciesielskimi. Jako pokrycie użyto zachowane w obiekcie oryginalne dachówki ceramiczne.

Realizator: Fundacja Partnerstwa dla Europy Środkowo-Wschodniej

Prace konserwatorskie zrealizowane w latach 2021, Program Ochrona, Instytut Polonika