Kościół w Majdanie, fot. Vgvg1, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikimedia Commons, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół w Majdanie
Kościół w Majdanie, fot. Vgvg1, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikimedia Commons, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół w Majdanie
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002063-P

Kościół w Majdanie

Majdan | Ukraina | obwód lwowski | rejon lwowski
ukr. Majdan (Майдан)
Identyfikator: POL-002063-P

Kościół w Majdanie

Majdan | Ukraina | obwód lwowski | rejon lwowski
ukr. Majdan (Майдан)

Zarys historyczny
Wioska Majdan jest relatywnie trudna do namierzenia. Powszechnie dostępne informacje łatwo sprowadzają poszukiwacza na zupełnie niewłaściwe tropy. Te poprawne wskazują na miejscowość nad rzeką Rybnik, leżącą około 40 km na południe od Drohobycza. To właśnie tam znajduje się bardzo ciekawy obiekt z lat 30. XX wieku. Choć jego prapoczątki sięgają do jeszcze wcześniejszego stulecia. Sprowadzeni wówczas na te tereny Niemcy wyznania rzymskokatolickiego, którzy mieli pracować przy złożach rudy, zapragnęli posiadać swój obiekt sakralny. Dlatego też w roku 1861 powstała skromna kaplica podległa pod parafię w Dublanach, a później w Schodnicy. Od początku XX wieku zdawano sobie jednak sprawę z konieczności postawienia w miejscowości bardziej niezależnej jednostki.

Zbudowana kilka lat wcześniej drewniana kaplica pw. Św. Michała Archanioła była niewystarczająca. Starania o budowę pełnoprawnego murowanego obiektu przeciągały się przez całe dekady, aż w końcu pod koniec lat 30. dzięki inicjatywie inżyniera Kazimierza Wilimowskiego firma „Godula” zobowiązała się zbudować obiekt na przekazanej przez siebie parceli. Działania rozpoczęto wiosną roku 1938 i ukończono, prawdopodobnie, w przededniu II wojny światowej.

Nie są znane informacje na temat tego, czy kościół w ogóle został poświęcony. Wiadomo jedynie, że w czasie światowego konfliktu w miejscowości zamieszkiwał ksiądz Aleksander Kusik i być może prowadził jakąś formę działalności duszpasterskiej.

Po wojnie obiekt popadł w ruinę. Wiadomo, że na początku lat 80. XX wieku nie miał nawet dachów. W pewnym momencie zaadaptowano go na cele turystyczne, nie zmieniając bryły i ogólnej koncepcji z zewnątrz. Zrekonstruowane dachy pokryto dachówką, a wnętrze przekształcono zgodnie z nowymi potrzebami.

Architektura
Obiekt położony jest w bardzo malowniczym miejscu przy jednej z górskich dróg leżących poza głównymi traktami, ale za to nieopodal rzeki Rybnik. Otaczają go wzgórza i rzadkie wiejskie zabudowania. Od strony wyodrębnionego w kształcie absydy prezbiterium kościół zwraca uwagę dominującym kształtem dwuspadowego dachu, przywodzącego na myśl architekturę charakterystyczną dla terenów górskich w nowoczesnym ujęciu. Jednak jest to mylące, gdyż zarówno z boku jak i od frontu wygląda już bardziej konwencjonalnie, czyli historycznie. Skąd taki pomysł?

Intencją projektanta było najprawdopodobniej stworzenie iluzji wielofazowej budowli, która ewoluowała na przestrzeni wieków. Dlatego też kościół łączy modernizm z elementami typowo neogotyckimi (wieża) i neobarokowymi (sygnaturka).

Katolicka świątynia w Majdanie to murowany z cegły i otynkowany budynek z prezbiterium skierowanym na południe. Nakryta stromym, dwuspadowym dachem nawa jest prostokątna. Po bokach dobudowano dwie kaplice, a od frontu dominuje kwadratowa wieża. W ścianach nawy i prezbiterium znajdują się po trzy wysokie okna zamknięte półkoliście. Takie samo okno umieszczono na wieży od frontu. Do tego w wieży zobaczymy okna prostokątne, dwu i trójdzielne. W pozostałych częściach okienka koliste.

Elewacje nawy i mieszczącej prezbiterium absydy zostały zwieńczone profilowanym gzymsem. Narożniki kaplic, aneksów oraz wieży podkreślono niskimi, skośnie ustawionymi przyporami. Nad nawą znajduje się kwadratowa wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona cebulastą kopułką z krzyżem.

Osoby powiązane:
Czas powstania:
1938-1939
Twórcy:
Józef Gołąb (architekt; Kraków)(podgląd)
Bibliografia i archiwalia:
  • Rafał Quirini-Popławski „Kościół w Majdanie”. W: „Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego” T. 6. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 1998, 121-123.
Publikacja:
19.07.2024
Ostatnia aktualizacja:
19.07.2024
Opracowanie:
Michał Dziadosz
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz