W styczniu/lutym 1942 r. miało miejsce przesunięcie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (Armii gen. Andersa) z sowieckiej republiki rosyjskiej do republik środkowoazjatyckich. W miejscowości Merke ulokowano jednostki 10 Dywizji Piechoty. Zmarłych tu z wycieńczenia i chorób wojskowych oraz cywili, którzy przybyli do miejsc formowania jednostek polskich w następstwie ogłoszonego 12.08.1941 r. dekretu Prezydium Rady Najwyższej ZSRR o tzw. „amnestii dla obywateli polskich”, chowano na specjalnie utworzonym cmentarzu wojskowym.Cmentarz ten przez dekady władzy sowieckiej był zapomniany. W trakcie wyjazdu rekonesansowego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w 1999 r. nie udało się go odszukać. Okazało się jednak później, że nie znajduje się on w granicach miasta Merke, lecz w pobliskim Sapatai Batyr, na terenie prywatnej działki państwa Amiryi i Aslana Kikinadze, którzy od lat opiekują się tą nekropolią.W 2013 r. Rada OPWiM dokonała rekonstrukcji cmentarza - centralnym jego elementem jest granitowy obelisk w kształcie słupa milowego z wizerunkiem orła Wojska Polskiego. U jego podstawy leżą dwie płyty z nazwiskami 19 spoczywających tu żołnierzy. Na pomniku widnieje inskrypcja w językach kazachskim i polskim: „TU SPOCZYWAJĄ / POLACY / ŻOŁNIERZE / ARMII POLSKIEJ / NA WSCHODZIE / GEN. WŁ. ANDERSA / I OSOBY CYWILNE / BYLI JEŃCY / WIĘŹNIOWIE SOWIECKICH ŁAGRÓW / ZMARLI W 1942 ROKU / W DRODZE DO OJCZYZNY / CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!”. Na powierzchni cmentarza zaznaczone zostały miejsca, na których znajdowały się wzgórki ziemne pozostałe po grobach - w nieregularny sposób zostały rozmieszczone nagrobki i niewielkie krzyże. Przed dużym krzyżem umieszczono tablicę z napisem w trzech językach: kazachskim, polskim i rosyjskim: "W TEJ MOGILE SPOCZYWAJĄ POLACY ŻOŁNIERZE / ARMII DOWODZONEJ PRZEZ GENERAŁA WŁADYSŁAWA / ANDERSA I OSOBY CYWILNE, BYLI JEŃCY / I WIĘŹNIOWIE ŁAGRÓW, ZMARLI W DRODZE DO / OJCZYZNY W 1942 ROKU / POCHYLMY GŁOWY NAD ICH LOSEM I ODDAJMY IM / CZEŚĆ!"Na jednym z nagrobków umieszczono symboliczną tabliczkę: „Ś.P./ kpt. KAROL TOMKOWICZ / ur. 1888 Gorbaczewo pow. Krzywicze/ uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. / odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych / oraz orderem Virtuti Militari / zm. w 1941 r. w łagrze Serepta obw. Karaganda / grób symboliczny”.Cmentarz otoczony jest niskim, kamiennym murkiem, przy wejściu umieszczone są tabliczki informacyjne z napisem w językach polskim i kazachskim: „POLSKI / CMENTARZ WOJENNY / MERKE / UFUNDOWANY PRZEZ RZECZYPOSPOLITĄ POLSKĄ / STARANIEM RADY / OCHRONY PAMIĘCI / WALK I MĘCZEŃSTWA / KTORA TAKŻE SPRAWUJE / NAD NIM OPIEKĘ”.Podczas uroczystości otwarcia cmentarza sekretarz Rady OPWiM Andrzej K. Kunert odznaczył Złotymi Medalami Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej Amirię i Asłana Kikinadze, dzięki którym pochówki zachowały się.Po likwidacji Rady OPWiM opiekę nad cmentarzem finansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Resort kultury prowadzi również prace badawcze w celu ustalenia spisu osób cywilnych pochowanych na cmentarzach w Azji Środkowej.Podczas uroczystości otwarcia cmentarza sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej K. Kunert odznaczył Złotymi Medalami Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej Amirię i Asłana Kikinadze, którzy przez lata opiekowali się miejscami pochówku zmarłych Polaków i przyczynili się do odbudowy cmentarza.Po likwidacji Rady OPWiM opiekę nad cmentarzem finansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Resort kultury prowadzi również prace badawcze w celu ustalenia spisu osób cywilnych pochowanych na cmentarzach w Azji Środkowej.