Zespół budynków administracyjnych – Amthaus, fot. TimotheusB, 2015
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikimedia, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Zespół budynków administracyjnych – Amthaus i więzienie
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001916-P/160373

Zespół budynków administracyjnych – Amthaus i więzienie

Identyfikator: POL-001916-P/160373

Zespół budynków administracyjnych – Amthaus i więzienie

Zespół budynków użyteczności publicznej, złożony z eklektycznego tzw. Amthausu (budynku lokalnej administracji sądowej) i neoromańskiego więzienia. Gmachy te stanowią dobry przykład późnohistorycystycznej architektury oficjalnej, w której wyraz znalazła zarówno przemyślana polityka inwestycyjna kantonu berneńskiego, uwzględniającą zarówno potrzebę spójnej reprezentacji wizualnej, jak i konieczność podkreślenia oszczędnego operowania funduszami publicznymi.

Zespół usytuowany w północnozachodniej części miasta, w pobliżu dworca kolejowego, na dawnych terenach poprzemysłowych, w pobliżu kanałów rzeki Schüss. Jego lokalizacja jest świadectwem kierunków przestrzennego rozwoju Biel w ostatniej ćwierci XIX wieku (dawniejsza siedziba Amthausu mieściła się w kamienicy na Starym Mieście, położonym na północny wschód od odmawianego zespołu).

Usytuowany w głębi parceli budynek więzienia w dwóch skrzydłach mieścił 17 dwuosobowych cel męskich i 15 cel dla kobiet, przedzielonych umieszczonymi pośrodku dwoma mieszkaniami służbowymi. Ten funkcjonalny układ odzwierciedlają elewacje budynku, o stosunkowo bogato zdobionym środkowym ryzalicie, zwieńczonym krenelażem i surowych w wyrazie partiach bocznych, przeprutych małymi oknami cel. Typowe dla historyzmu odwołanie do średniowiecznej architektury obronnej podkreśla niedostępność budynku.

Amthaus, usytuowany bezpośrednio przy ulicy spełniał wymogi reprezentacyjności dzięki zręcznemu połączeniu odwołań do francuskiego baroku (szczególnie widocznych w wysokim mansardowym dachu i w stosunkowo zdobnej partii środkowego ryzalitu) z bliską klasycyzmowi surowością opracowania części elewacji (przede wszystkim wydzielonego w prawym skrzydle zespołu sal rozpraw). Całość jawiła się jako bliska francuskiej architekturze École des Beaux-Arts. pozostając jednak znacznie powściągliwsza i skromniejsza.

Dane techniczne: budynki z kamienia, murowane, tynkowane i licowane cegłą.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1886-1887 (więzienie), 1897-1898 (Amthaus)

Twórcy:

Franciszek Stempkowski (architekt; Szwajcaria)

Bibliografia i archiwalia:

  • Ehrensperger-Katz Ingrid, Wick-Werder Margrit, „Biel Bienne. Altstadt und neue Quartiere ohne die eingemeindeten Dörfer Bözingen, Madretsch, Mett und Vingelz.” Bern 2002 (Schweizerische Kunstführer GSK).
  • Hartmann Clemens, Gohl Theodor, „Die schweizerischen Strafanstalten und Gefängnisse. Bericht der vom Schweizerischen Justiz- und Polizeidepartement bestellten Experten”, Bern 1895.

Słowa kluczowe:

Opracowanie:

Marek Czapelski
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Zespół budynków administracyjnych – Amthaus i więzienie
Zespół budynków administracyjnych – Amthaus, fot. TimotheusB, 2015

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz