Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: slow-000004-P/190289

Zygmunt Sygililla-Mazur - malarz i rytownik

Identyfikator: slow-000004-P/190289

Zygmunt Sygililla-Mazur - malarz i rytownik

Wywieziony w 1940 r. wraz z rodziną na Syberię, w 1942 r. dołączył do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, z którymi dotarł na Bliski Wschód. W Bejrucie został studentem Libańskiej Akademii Sztuk Pięknych (L’Academie Libanaise Des Beaux-Arts) i przyjął pseudonim Sygililla. Ożenił się z malarką Marią Strawińską, również studentką sztuki. W lipcu 1947 r. uczestniczył w dwóch wystawach: L’Exposition des Jeunes Peintres Polonais Au Liban, 20-26 lipca, na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie (pokazał swoje prace dyplomowe razem ze Stanisławem Frenklem i Józefem Galubą) i w akademii bejruckiej (J.W. Sienkiewicz). Sygililla-Mazur zaznaczył swoją obecność również w Polskiej Szkole Malarstwa i Rysunku w Bejrucie, prowadzonej przez Bolesława Baake. „Już w bejruckim okresie twórczości stylistyka płócien Mazura oscylowała pomiędzy doświadczeniami malarstwa ekspresjonistycznego a fascynacją kubizmem, z zastosowaniem fowistycznej kolorystyki”. (J.W. Sienkiewicz). Te cechy ugruntowały się na jego płótnach po przyjeździe do Kanady, gdzie artysta przybył wraz z żoną w 1949 r. Sygililla-Mazur pracował jako technik-ilustrator, twórczością zajmując się w czasie wolnym. Uprawiał malarstwo olejne, rzeźbę w drewnie, kamieniu i metalu, od początku lat 80. również tkactwo, wzorując się na starodawnej technice tkackiej pozwalającej na dowolne ustawianie osnowy i manipulowanie wątkiem.

W latach 50. artysta brał udział w wystawach. W 1950 r. Polski Instytut Naukowy zorganizował Exhibition of Polish Artists In Exile Residing in Canada, w Montreal Museum of Fine Arts. Sygililla-Mazur pokazał dwa obrazy olejne. W 1951 r. artysta wziął udział w Exhibition of Slavonic Art na Montreal University, pokazanej również na McGill University. W 1954 r. w Redpath Museum na McGill University PIN i KPK przygotowały Polish Art Exhibition, w której Sygililla-Mazur pokazał siedem prac (ulotka z wystawy). W 1959 r., na zamówienie Royal York Hotel w Toronto, artysta wykonał płaskorzeźbę techniką kucia i łączenia ze sobą miedzi, białego metalu i mosiądzu.

Od początku lat 60. artysta nie brał udziału w wystawach. Dopiero kilka lat po śmierci, prace Sygililli-Mazura pojawiły się na stronach internetowych. Sąsiedzi, młode małżeństwo, które najprawdopodobniej opiekowało się odizolowanym od świata artystą, otrzymało w spadku jego prace i wystawiło je na sprzedaż w domu aukcyjnym w Albany, w stanie Nowy Jork. Większość z nich została nabyta w 2004 r. przez główne galerie sztuki na Madison Avenue w Nowym Jorku, które wyprzedały je w ciągu roku. Jeden z kolekcjonerów, amerykański biznesman James Halperin, posiada 34 prace Zygmunta Sygililli-Mazura (dwanaście olejów, reszta akwarele), na stronie internetowej galerii umieścił biogram, w którym tłumaczy, że polski artysta w obawie utraty prywatności, nie chciał pokazywać swoich prac za życia.

Praca w katalogu
Zygmunt Sygililla-Mazur, brak tytułu, akwarela, informacje w prawym dolnym rogu: „17 V 1996, 1 IV 1996, 3T, 30 III 1996, Utkane, sygn. [Sy]”, z Pinterest. Praca jest fantazją erotyczną, z jakich malarz znany był już w Bejrucie. W Kanadzie, erotyzm prac Sygililli-Mazura był zapewne jednym z powodów, z jakich malarz nie chciał pokazywać swoich prac publicznie. Po lewej stronie widzimy postać kobiety grającej na gitarze, po prawej- wpatrzony w nią zielony mężczyzna. Kobieca twarz ma przerysowane, małpokształtne rysy: wyłupiaste oczy, wielkie usta i małpi nos. Trzymana przez nią gitara tworzy zarazem część jej ciała. Zadartą nogą obejmuje zielonego stwora grożnie w nią wpatrzonego.  Zdeformowana postać mężczyzny zamiast ust ma ostry, błękitny język połączony z zieloną ręką. Praca wpisuje się w stylistykę malarstwa ekspresjonistycznego i kubizmu. Fowistyczna paleta - ostra zieleń, błękit, żółć, brąz, czyni wizję artysty jeszcze bardziej oniryczną.

Imię:

Zygmunt

Nazwisko:

Mazur

Pseudonim:

„Sygililla”

Data urodzenia:

01-01-1922

Miejsce urodzenia:

Wodzinów

Data śmierci:

2001

Miejsce śmierci:

Laval-des-Rapides

Wiek:

79

Zawód:

malarz, plastyk, artysta malarz, artysta plastyk, rytownik

Bibliografia i archiwalia:

  • Jurkszus-Tomaszewska J., „Kronika Pięćdziesięciu lat 1940–1990”, Toronto 1995, s. 45, 47, 53, 71, 80
  • Szrodt K., „Powojenna emigracja polskich artystów do Kanady - rozwój życia artystycznego w nowej rzeczywistości w latach 40. i 50. XX wieku”, Zeszyty Archiwum Emigracji, nr 12–13 (1–2), UMK, Toruń 2010, s. 248, 249, 252, 259
  • Katarzyna Szrodt, „Polscy artyści plastycy w Kanadzie 1939-1989”, Warszawa 2020
  • A. Wołodkowicz, „Polish Contribution to Arts and Sciencies In Canada”, Montreal 1969, s. 38
  • Jan W. Sienkiewicz, „Artyści Andersa, continuita et novita”, Warszawa 2014, s. 169, 170, 178, 181, 182

Publikacja:

24.04.2025

Ostatnia aktualizacja:

24.04.2025

Opracowanie:

Katarzyna Szrodt
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Słownik artystek i artystów polskich w Kanadzie Zobacz