Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000566-P/82187

Cmentarz w Bohdanowie (Багданаў)

Bohdanów | Białoruś | obwód miński | rejon wołożyński
biał. Bahdanau (Багданаў)
Identyfikator: dok-000566-P/82187

Cmentarz w Bohdanowie (Багданаў)

Bohdanów | Białoruś | obwód miński | rejon wołożyński
biał. Bahdanau (Багданаў)
Pole grobowe w pobliżu Bohdanowa z polskimi pomnikami nagrobnymi. Dla cmentarza została wykonana dokumentacja inwentaryzacyjna (przechowywana w MKiDN). Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia). 

W Bohdanowie znajdują się dwa cmentarze. Jak pisze Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski i Wojciech Walczak: „Cmentarz dworski rodziny Ruszczyców położony jest na wierzchołku wzgórza (…), 200 m na północ od zabudowy wsi i 20 m na wschód od cmentarza katolickiego. (…) Cmentarz założony jest na planie kwadratu i zajmuje obszar 320 m2. Ogrodzony jest metalowymi łączonymi łańcuchami. (…) Cmentarz jest zadbany, porośnięty trawą”. Powstał w 1 połowie XIX wieku, pozostało na nim 13 nagrobków z owego stulecia. Do najstarszych należy nagrobek Jordana Ruszczyca z 1841 r. i Ferdynanda Ruszczyca z 1949 r. Ten drugi “jest to wysoki, granitowy obelisk na cokole z wklęskowym szczytem, zwieńczony żeliwnym krucyfiksem na kulowej podstawie. Płaszczyzny ścian obelisku polerowane, otoczone rytym wgłębnie obramowaniem fakturalnym. Na ścianie czołowej, w jej środkowej części ryta wgłębnie inskrypcja”. Inskrypcja ta brzmi: „D. O. M. / FERDYNAND RUSZCZYC / UM. ROKU 1848 / WRZEŚNIA 16 / ŻYŁ LAT 52". Takie samo imię i nazwisko miał polski malarz, pochowany na cmentarzu w 1936 r. Inskrypcja: „FERDYNAND RUSZCZYC / ARTYSTA MALARZ PROFESOR / USB W WILNIE 1870-1936 / REGINA Z RAUCHÓW / RUSZCZYCOWA 1892-1939 / NIECH ODPOCZYWAJĄ W POKOJU". Wśród nagrobków z XIX wieku, dwa mają inskrypcję w języku rosyjskim. 

Drugim cmentarzem jest cmentarz katolicki. Za przywołanymi badaczami „położony jest poza miejscowością (…) Założony został na planie nieregularnego wieloboku, bez podziału wewnętrznego. Składa się z dwóch części, starej, ogrodzonej od wschodu i południa murem kamiennym, oraz nowej ogrodzonej płotem drewnianym, Całość zajmuje obszar 9,35 ha. Cmentarz został założony w połowie XIX wieku. (…) Teren cmentarza porośnięty lasem sosnowym. Stan zachowania dobry” Najstarszy nagrobek należy do Franciszka Pileckiego (zm. 1866 r.) ma formę płaskiego krzyża żeliwnego z dekoracyjnym obramieniem i Chrystusem na przecięciu ramion. Inskrypcja brzmi: „D. O. M. / FRANCISZEK PILECKI / ŻYŁ LAT 80 / ZMARŁ 4 OKTOBRA 1866 R. / PROSI PRZECHODNIÓW O POZDROWIENIE ANIELSKIE". Na uwagę zasługuje też inskrypcja: „TU SPOCZYWAJĄ ZWŁOKI Ś. P / JGNACY AMIŁAWSKI / ŻYŁ LAT 32 ZSZEDŁ Z TEGO ŚWIATA / 1873 R. / KWIETNIA 28 D. / ŻAŁOSNY OJCIEC POŚWIĘCA TEN POMNIK / PRZECHODNIE PROSI / O 3 ZDROWAŚ MARYJA". Na cmentarzu najwięcej jest jednak nagrobków współczesnych .

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Dawid Mendrek
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz