Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000083-P/75388

Cmentarz w Rawie Ruskiej

Identyfikator: dok-000083-P/75388

Cmentarz w Rawie Ruskiej

Położony w zachodniej części miasta i około 500 metrów od kościoła parafialnego cmentarz został prawdopodobnie założony w 1 połowie XIX wieku, sądząc z dat na zachowanych nagrobkach. Najstarszym pomnikiem wydaje się być obecnie bezimienna, wysoka kolumna na kwadratowym cokole, w południowej części nekropolii.

Najpiękniejszym natomiast jest opatrzony inskrypcją „Johanna”, zwieńczony rzeźbą anioła z wieńcami róż w ręku i dekorowany na cokole skrzyżowanymi mieczami oplecionymi wieńcem. Ten klasycystyczny pomnik pochodzi prawdopodobnie z I połowy XIX wieku.

Cmentarz jest wciąż czynny, lecz kwartały z polskimi inskrypcjami są bardzo zaniedbane. Wiele grobowców zostało pozbawionych inskrypcji, niektóre zostały zawłaszczone. Znajdują się one przy odbiegającej w lewo przy wejściu alejce. Częściowo zachował się dawny układ przestrzenny.

Na terenie cmentarza znajdują się dwie zrujnowane kaplice. Jedna z nich, neogotycka, nieotynkowana i wybudowana z cegły ma w zwieńczeniu epitafium Karoliny (zm. 1886) i Stefanii z Helmanów (zm. 1888) Wilczyńskich. Jej fasada zawiera w sobie półkoliste wnęki (na figury?) i drzwi z fragmentami zniszczonej kraty. Druga z nich, wzniesiona z kamienia polnego, zwieńczona jest trójkątnym szczytem i posiada arkadowe przejście.

Uwagę Hausera zwraca znajdujący się w południowej części nekropolii, niegdyś okazały (obecnie zdewastowany) pomnik w kształcie wysokiego, kamiennego kurhanu zwieńczonego krzyżem. Przywrócono jego tablicę, lecz bez inskrypcji. Pomnik ten upamiętnia lotników polskich, którzy zginęli w katastrofie lotniczej w 1926 roku. Do jego zespołu należą również poprzedzające go kamienne obeliski, nakryte ażurowym, żeliwnym zwieńczeniem w kształcie wysokiej kapliczki zakończonej krzyżem.

Jeśli chodzi o nagrobki autor opracowania wymienia pomnik zwieńczony figurą Niepokalanej należący do Antoniny Płoszaj (zm. 1809); kamienny pomnik dekorowany ornamentem maswerków i ostrołuków na grobie Jana i Rozalii Hollerów oraz obeliski z czarnego marmuru w ogrodzeniach żeliwnych na grobach: Jadwigi z Turzańskich Postępskiej (zm. 1935) i Jana Postępskiego (zm. 1932) oraz Tadeusza Trzaski Podbielskiego (zm. 1903).

Informacje o cmentarzu opublikowane (patrz bibliografia).

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Hauser Zbigniew, „Podróże po cmentarzach Ukrainy”, t. III, „Dawna Małopolska Wschodnia. Województwo lwowskie (część wschodnia)", Kraków 2007, s. 187, 188, 192, 195.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Wiktoria Grabowska
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz