Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-001043-P/101440

Cmentarz w Wiszniewie

Wiszniew | Białoruś | obwód grodzieński | rejon smorgoński
biał. Wiszniewa (Вішнева)
Identyfikator: dok-001043-P/101440

Cmentarz w Wiszniewie

Wiszniew | Białoruś | obwód grodzieński | rejon smorgoński
biał. Wiszniewa (Вішнева)
Cmentarz z polskimi pomnikami nagrobnymi. Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia).
Jak pisze Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski i Wojciech Walczak, przy kościele pw. Nawiedzenia NMP znajduje się cmentarz z czterema nagrobkami. Najstarszy, z 1844 r., wieńczy grób Adama Chrptowicza. Posiada łacińską inskrypcję: „D. O. M. / PUS MANIBUS ILLUSTRISSIMI / COMITIS ADAMO / SILLAVOR / CHREPTOWICZ / AUGUSTISM RUSSORUM / IMPERATORIS A CONSILIIS / ADUALIBUS / MORTUI WISZNIOWIAE / ANNO MDCCCXLIV / MENSIS DECEMBRIS DIE XIII". Pozostałe nagrobki pochodzą z 1. połowy XX w.
Wspomniani autorzy opisują też czynny cmentarz katolicki w Wiszniewie. Ma on plan zbliżony do prostokąta i 1,3 ha ogrodzonej metalowym płotem powierzchni. Został utworzony na początku XIX w. Z 1. połowy owego stulecia przetrwało kilka nagrobków, z 2. połowy kilkadziesiąt. Jak informują Lewkowscy i Walczak: „Charakterystyczną cechą cmentarza jest duża ilość nagrobków żeliwnych, pochodzących z miejscowej odlewni żeliwa, założonej przez właścicieli majątku, Chreptowiczów." Najstarszy nagrobek, z 1817 r. należy do Józefa Nowosielskiego i posiada następującą inskrypcję: „PAMJĄTKA / ZWŁÓKOM Ś. P. JÓZEFA / NOWOSJELSKIEGO / DOKTORA MEDYCYNY / OD ŻONY I DZIECI / POŚWIĘCONA / UMARŁ r. 1817 D. 14 / SIERP. MAJĄC LAT 55 / PROSI O TRZY ZDROWAŚ MARYA". Na uwagę zasługuje też inskrypcja: „ŻYŁ POBOŻNIE KOCHAŁ CNOTĘ / WSPIERAĆ BLIŹNICH MIAŁ OCHOTĘ / ZA TO PRZYJAŹŃ JEMU SNADNIE / TEN POMNIK BY UCZCIĆ KŁADZIE HRABIA MICHAŁ / CHREPTOWICZ / 1860 R. JULIJ 1 DNIA / tył: KSIĄDZ JERZY / OSZCZOKOLIŃSKI / Ś. P. BYŁY DZIEKAN / WISZNIEWSKI / UMARŁ 1855 ROKU PAŹDZIERNIKA 12 DNIA / MAJĄC WIEKU LAT 72 (sygnowany: «Wiszniew»)" Cmentarz jest utrzymany w dobrym stanie.

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Dawid Mendrek
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz