Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000999-P/98332

Cmentarz w Wsielubiu

Wsielub | Białoruś | obwód grodzieński | rejon nowogródzki
biał. Usielub (Уселюб)
Identyfikator: dok-000999-P/98332

Cmentarz w Wsielubiu

Wsielub | Białoruś | obwód grodzieński | rejon nowogródzki
biał. Usielub (Уселюб)
Cmentarz z polskimi pomnikami nagrobnymi. Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia).

Jak pisze Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski i Wojciech Walczak, stary cmentarz katolicki ma plan nieregularnego czworoboku i 0,6 ha powierzchni. Został utworzony w 1. połowie XIX w. Cytat ze wspomnianych autorów: „Najstarszym zachowanym na cmentarzu obiektem jest kaplica grobowa rodziny O'Rourke, właścicieli Wsieluba od początku XVIII w. Kaplica została wzniesiona w 1837 r. Zbudowana jest na planie prostokąta, murowana i tynkowana. Od frontu portyk wsparty na czterech kolumnach, dach dwuspadowy, kryty blachą" Na uwagę zasługuje inskrypcja z nagrobka małżeństwa Zwierko: „S. P. UKOCHALI MUZYKĘ I ZIEMIĘ / LUDWIK ZWIERKO / WIELOLETNI ORGANISTA / WE WSIELUBIU / WALERIA ZWIERKO / Z CZECHOWICZÓW / ODESZLI U PROGU PIERWSZEJ / WOJNY ŚWIATOWEJ / PAMIĘCI ICH RODZINA". 

W Wsielubiu znajduje się również nowy cmentarz katolicki. Lewkowscy i Walczak informują, że ma on plan trapezu i 0,9 ha powierzchni z metalowym ogrodzeniem. Został utworzony na początku XX w. „W słupki bramy wejściowej wmurowane są kamienne płyty nagrobne, z inskrypcjami zatartymi lub bardzo słabo czytelnymi. Na niektórych płytach czytelne daty, np.: «1838», «1848», «1883», na kilku nazwiska i daty, np. «Jerzy Korszun umarł rok 1848». Płyty pochodzą najprawdopodobniej ze starego cmentarza katolickiego, znajdującego się w odległości 100 m na zachód. Najstarsze pochówki na cmentarzu zlokalizowane są wzdłuż ścieżki prowadzącej od bramy i pochodzą z lat 1910-1920. Znajdują się tu również nagrobki osób zmarłych tragicznie podczas II wojny światowej, np. Nagrobek Stanisława Mozolewskiego z 1943 r.” 

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Dawid Mendrek
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz