Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes, fot. Stavanger kirkelige fellesråd, 2023
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes
Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes, fot. Stavanger kirkelige fellesråd, 2023
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000442-W (NO-0016)

Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes

Identyfikator: WOJ-000442-W (NO-0016)

Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes

W kwaterze sowieckich żołnierzy na cmentarzu Eiganes spoczywa starszy marynarz Kazimierz Gajda-Kaczyński. Był on jeńcem wojennym w Stalagu X-A-30 w Hamburgu, po czym został przesłany do obozu jenieckiego w Norwegii. Został zastrzelony w czasie próby ucieczki koło Stieveland, najprawdopodobniej w Skjæveland, w okręgu Rogaland i pochowany razem z jeńcami sowieckimi na farmie Åsen w Skadberg (przedmieście m. Sola). W 1949 r. szczątki pochowanych przeniesiono na cmentarz Eiganes, przy czym Polak został omyłkowo zidentyfikowany jako obywatel sowiecki i pochowany w kwaterze wraz z 74 sowieckimi żołnierzami. Obecnie nie jest możliwa dokładna lokalizacja jego miejsca spoczynku. Urządzenie działki zaprojektowała znana norweska architektka krajobrazu - Karen Reistad. Działka ta jest porośnięta trawą, ścieżka wyłożona kamiennymi płytami prowadzi centralnie do wysokiej, kamiennej steli z czerwoną gwiazdą, z inskrypcją w językach norweskim i rosyjskim. Tekst inskrypcji wyraża wdzięczność poległym żołnierzom sowieckim w walce o wolność i sprawiedliwość 1941-1945. Ustalone nazwiska pochowanych umieszczono na dwóch dużych, kamiennych tablicach położonych z obu stron ścieżki. Nazwisko Kazimierza Gajdy-Kaczyńskiego zapisano jako: Kasimir Katsinski / Казимир Кацинский. W 2022 r., po odkryciu tożsamości Czesława Szafrana pochowanego w zbiorowym grobie wśród jeńców sowieckich na cmentarzu w Oslo, Krigsgravtjenesten (Służba Opieki nad Grobami z Okresu Wojny przy norweskim Ministerstwie Kultury i Równości, ang: Norwegian War Graves Service) zwrócił się do norweskiego centrum badań i dokumentacji Falstad Centre w celu sprawdzenia w rejestrach grobów wojennych, czy więcej jest przypadków błędnego przypisania narodowości Polakom, którzy zginęli lub zmarli w obozach niemieckich w Norwegii. Badania przeprowadzone w Falstad Centre doprowadziły do odszukania nazwiska Polaka spoczywającego na cmentarzu Eiganes. Krigsgravtjenesten wystawił wówczas upamiętnienie Kazimierzowi Gajdzie-Kaczyńskiemu w formie indywidualnego nagrobka z szarego granitu, umiejscowionego na skraju działki. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego miało przy tym udział merytoryczny w ustaleniu prawidłowego zapisu danych tego marynarza i akceptowało lokalizację oraz projekt upamiętnienia. Inskrypcja na nagrobku jest następująca: „POLSK SOLDAT / STARSZY MARYNARZ / KAZIMIERZ GAJDA-KACZYŃSKI / 4-3-1915 1-10-1942”. Nad tekstem wyryty jest niewielki krzyż.

Publikacja:
18.01.2024
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Grób Polaka - niemieckiego jeńca wojennego na cmentarzu Eiganes
    Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz