Zarys historyczny

Mraźnica to niewielka miejscowość przylegająca do Borysławia. Leży 14 km na południowy zachód od Drohobycza. Odnotowana została w roku 1589 jako własność Borysławskich. Annały mówią, że w roku 1628 częściowo należała do Romana Popiela herbu Sulima. Przez długie lata wieś podporządkowana była parafii w Drohobyczu. W roku 1928 podlegała pod Tustanowice, a dwa lata później weszła do aglomeracji Wielkiego Borysławia.

Mraźnica zatem długo nie posiadała swojego odrębnego obiektu sakralnego. Potrzeba mieszkańców w tym względzie była jednak spora, bo w latach 20. XX wieku nawiązał się komitet budowy kościoła i zaczęto gromadzić środki. Projekt powstał jeszcze przed rokiem 1923. Architektem był Jan Semkowicz. Nie obyło się jednak bez problemów. Procesy przygotowawcze rozciągały się przez kolejne pięć lat, aż w końcu wybrano nowy komitet, gdyż mieszkańcy uznali, że ten poprzedni się nie sprawdził.

Od tej pory wszystko miało już pójść dobrze. Rodzina Lindenbaumów ofiarowała grunt pod budowę, ale termin rozpoczęcia prac znów się odwlekał. Dom Techniczno-Handlowy Józef Tarapani i Spółka zbankrutował po pobraniu zaliczki. A to właśnie fachowcy z tej firmy mieli prowadzić budowę. Mimo tych wszystkich przeciwności kościół postawiono w roku 1934. Nie był on wówczas jeszcze w pełni wyposażony, ale tym razem wszystko miało pójść zgodnie z

planem. Udało się. W roku 1935 komisja rewizyjna odebrała kompletny obiekt i można było rozpoczynać działalność duszpasterską. Pierwotnie mieli się nią zajmować oo. Misjonarze św. Wincenta a Paulo z Krakowa, ale dla braci lokalne warunki były zbyt surowe. Po drodze rozważano także redemptorystów, ale finalnie zdecydowano się na pojedynczego katechetę, księdza Józefa Miezinę.

Niestety, II wojna światowa przyniosła zamknięcie kościoła już w roku 1939. Po jej zakończeniu administrujący parafią w Borysławiu ksiądz Tadeusz Łącki ocalił część wyposażenia obiektu, zabierając je ze sobą do Polski. W roku 1990 świątynię oddano prawosławnym, którzy zamienili ją na cerkiew pw. Pokrowy. Po drodze budynek przeszedł gruntowne remonty i zyskał cechy wizualne charakterystyczne dla kościołów wschodnich.

Architektura

Obiekt mieści się przy głównym trakcie miejscowości. Nadal można go podziwiać, ale należy użyć pewnej dozy wyobraźni, by móc przywołać jego dawny wygląd. Został zbudowany na planie krzyża. Jego wyjściową bryłę stanowił dwuprzęsłowy korpus, nawiązujący do form bazylikowych, jednoprzęsłowe prezbiterium zamknięte dwuboczną apsydą oraz delikatny transept, nieznacznie wybiegające poza linię murów. Po bokach prezbiterium umieszczono zakrystię i skarbiec.

Od frontu znajdowała się kwadratowa wieża z kruchtą na dole. To właśnie ona stanowiła jeden z najciekawszych elementów obiektu i była najważniejszym komponentem fasady. Na wskroś nowoczesna, nieco surowa przez swoją odrębność i kształt sześcianu. Można postawić śmiałą tezę, że nawiązywała zarazem do wież warownych i drapaczy chmur. Z jednej strony sprawiała wrażenie dobudówki. Z drugiej owe wrażenie złagodzone było smukłym kształtem długich otworów okiennych, z których najważniejszy (nad portalem) było już bardziej neogotycki. Niestety dziś już tak nie wygląda. Prawosławni dobudowali na nią typową dla swoich obiektów kopułę.

Pozostała część obiektu była już bardziej stonowana. Ściany podstawowego korpusu kościoła, nieco cofnięte w stosunku do frontowej wieży, zwieńczono dwuspadowym dachem. Zachodził on na nawy boczne. Nad prezbiterium zastosowano dach trójspadowy. Pozostałe części pokrywał dach płaski. Do tego dochodziła murowana wieżyczka na sygnaturkę znajdująca się niemal po drugiej stronie głównego korpusu. W pewnym sensie można rzec, iż stanowiła metaforę tradycyjnego echa dla nietradycyjnej wieży głównej.

W środku obiektu nad prezbiterium zastosowano sklepienie kolebkowe. Nawę i ramiona transeptu pokryto stropem, a nawy boczne sklepieniami krzyżowymi. Okna w obiekcie wysokie, prostokątne, wieńczone nadwieszonymi trójkątami. Wejście główne z kruchty do nawy zostały zamknięte półkoliście. Pozostałe wejścia są prostokątne. Chór muzyczny znajdował się w pomieszczeniu na piętrze wieży. Komunikował się z nawą główną obszernym otworem o wykroju ostrołukowym.

Projektant Jan Semkowicz stworzył dzieło nowoczesne, w bardzo subtelny sposób syntezujące współczesność z historyzmem. W swoich inspiracjach sięgnął nawet do ekspresjonizmu, bawiąc się geometrią i kontrastami, ale jako stały, niezmienny i konsekwentny kontrapunkt ustalił bardzo ogólne nawiązanie do neogotyku. Warto jednak zaznaczyć, że ten punkt wyjścia również był niezbyt jaskrawy. Niestety współczesna konwersja obiektu na cerkiew mocno popsuła ten znakomity zamysł.