Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001356-P/135045

Kościół St. Mary’s w Leyland

Identyfikator: POL-001356-P/135045

Kościół St. Mary’s w Leyland

Warianty nazwy:

Kościół benedyktynów St. Mary’s w Leyland

Budowla centralna na planie koła, z rozczłonkowaną bryłą, którą współtworzą zakrzywiony dach nad wejściem głównym, wolnostojące kaplice o płynnych formach. Obok kościoła stoi wysoka, ażurowa dzwonnica. Kontrasty materiałów - cegły i betonu - wzbogaca ogromne panneau ceramiczne Sądu Ostatecznego w fasadzie.

Kamień węgielny pod jeden z największych kościołów katolickich w regionie położył arcybiskup Liverpoolu, John C. Heenan 15.09.1962 roku. Inicjatorem budowy kościoła benedyktynów był opat Edmund Fitzsimons, który odbył nawet podróż po Europie w poszukiwaniu wzorów nowoczesnego budownictwa kościelnego. Budowy podjęła się firma Weightman and Bullen z Liverpoolu, specjalizująca się z architekturze szkół i kościołów, budową kierował inżynier Stanisław Łańcucki, a projekt dostarczył współpracujący z nią stale, związany z Liverpoolem polski emigrant, Jerzy Faczyński. W dorobku tego poety, malarza, grafika, dyplomowanego absolwenta Polskiej Szkoły Architektury w Liverpoolu, kościół w Leyland miał stać się dziełem najpoważniejszym. Większość jego projektów pozostawała bowiem anonimowymi jako prace w biurach projektowych. Inspirację bezpośrednią stanowił zwycięski (ale niezrealizowany) projekt konkursowy Fredericka Gibberda dla archikatedry w Liverpoolu. Z niego przejęto tu koncepcję planu kolistego, z pierścieniem kaplic i wydobytą w bryle osobną kaplicą Najśw. Sakramentu na osi. Wspaniałemu wnętrzu kościoła w Leyland ekspresji nadaje jednak rozczłonkowana wachlarzowo łupina betonowej kopuły i filary podtrzymujące jej bęben, a także wykładające bęben specjalnie profilowane elementy ceramiczne, współtworzące też znakomitą akustykę wnętrza i zróżnicowaną kolorystykę wnętrza, dzięki kontrastowi z surowym betonem. Kolorystykę tę również wzbogacają ażurowe ściany kościoła, wypełniane barwnymi taflami szkła. Mimo reminiscencji twórczości m.in. Le Corbusiera, Felixa Candeli, Pier Luigiego Nerviego, kościół - zwłaszcza wewnątrz - zachowuje spójność stylistyczną.

Faczyński jest też autorem wielu elementów wystroju: metalowych kartuszy, witraży z aniołami w kaplicy Sakramentu, wielkiej tkaniny Trójcy św. i obrazu św. Benedykta. Na bogaty program kościoła składają się jednak również m.in. Droga Krzyżowa z metalowymi figurami Arthura Dooleya, ekspresyjnie „wbita” w filary, Krzyż ceramiczny pod latarnią kopuły Adama Kossowskiego i przede wszystkim jego ogromna ceramiczna scena „Sądu Ostatecznego” w fasadzie kościoła, nad wejściem głównym.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

projekt 1959, budowa 1962-64, konsekracja 4.04.1964

Twórcy:

Jerzy Faczyński (architekt, malarz; Polska, USA)(podgląd), Weightman and Bullen (firma architektoniczna; Wielka Brytania), Taylor, Whalley and Spyra (firma inżynieryjna; Wielka Brytania)

Bibliografia i archiwalia:

  • H. Heinsdorf, Angielski kościół i polscy artyści, „Tydzień Polski”, 1964, nr 22 [przedruk w: Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia, red. M.A. Supruniuk, Toruń 2006, s. 161-164.
  • H. Heinsdorf, Jerzy Faczyński – talent wielostronny, „Wiadomości”, 1967, nr 24 [przedruk w: Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia, red. M.A. Supruniuk, Toruń 2006, s. 121-123.
  • R. Proctor, St. Mary’s, Leyland near Preston. Building of the month (May 2008), www. c20society.org.uk/botm/st-mary, www.c20society.org.uk/botm/st-mary.
  • L. Gerc, ‘Studies in polish architecture’ by Jerzy Faczyński, „Archiwum Emigracji”, Toruń 2012., s. 316-317.
  • P. Kaniewski, Polska Szkoła Architektury w Wielkiej Brytanii 1942-1954, s. 197.
  • Inwentarz Archiwum Adama Kossowskiego, https://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/Kossowski-inwentarz.pdf.

Słowa kluczowe:

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Fotografia przedstawiająca Kościół St. Mary’s w Leyland Galeria obiektu +6
Leyland, kościół St. Mary’s, arch. Jerzy Faczyński i firma Weightman and Bullen, realizacja łupiny żelbetowej firma Taylor, Whalley and Spyra, projekt 1959, budowa 1962-1964, fot. Andrzej Pieńkos, 2013

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz