Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002089-P/162407

Kościół w Czyżowicach

Identyfikator: POL-002089-P/162407

Kościół w Czyżowicach

Warianty nazwy:
Kościół Królowej Matki Bożej w Czyżowicach

Zarys historyczny
Czyżowice to niewielka miejscowość położona na wschód od Radenic. Pierwsze wzmianki o wiosce pojawiły się już w roku 1427. Nie ma zbyt wielu informacji na temat budowy kościoła w tym miejscu. Niektóre źródła podają rok 1930, a inne sugerują, iż musiał on powstać tuż przed II wojną światową. Pewne jest jedynie to, że Czyżowice nigdy nie doczekały się odrębnej parafii. Od zawsze miejscowość podlegała pod Radenice i tak jest też dziś. Wieś posiada jednak swój własny budynek sakralny. Niewielki, ale schludny i oddychający ze wszystkich stron przestrzenią. Według niektórych źródeł obiekt określany jest obecnie jako Kościół Królowej Matki Bożej. Tradycyjnie podlega pod parafię w Radenicach p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, a historycznie p.w. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski. Świątynię obsługują księża z miejscowości Strzelczyska.

Prawdopodobnie w okresie ZSRR kościół był zamknięty, ale uchował się przed zniszczeniami. Teza ta ma dwa odgałęzienia. Po pierwsze księgi parafialne (rejestr chrztów, bierzmowań, ślubów i pogrzebów) zaczynają się w roku 1991, więc pozostaje domniemywać, że wówczas rozpoczęto nowy rozdział w historii świątyni. Z kolei dobry stan zachowania obiektu wiąże się prawdopodobnie z jego skromnymi gabarytami. Być może Sowietom nie opłacało się urządzać w nim żadnego magazynu, ani wykorzystywać obiektu w jakimś innym celu, co przecież bardzo często miało miejsce w czasach ich dominacji. Są to jednak jedynie przypuszczenia nie posiadające żadnych realnych potwierdzeń źródłowych.

Architektura
Obiekt położony jest w centrum Czyżowic. Składa się z dwuprzęsłowej nawy i węższego, jednoprzęsłowego prezbiterium skierowanego na północ. Po bokach prezbiterium umieszczono zakrystię i skarbiec. Przed nawą znajduje się niewielka, kwadratowa kruchta. Elewacje zewnętrzne są gładkie, zamknięte wydatnym profilowanym gzymsem, a na narożnikach ujęte w opaski. Nad wszystkimi częściami kościoła umieszczono dwuspadowe dachy pokryte blachą. Wieżyczka na sygnaturkę również została obita blachą oraz zwieńczona hełmem stożkowym.

Wnętrze jest dość proste, a ściany nie posiadają artykulacji. Nawa została nakryta sklepieniem kolebkowym, a prezbiterium sklepieniem o przekroju wklęsło-wypukłym. Wszystkie pozostałe części zwieńczono stropami. Okna w obiekcie są prostokątne, zamknięte półkoliście. Podobnie otwór wejściowy w kruchcie. Pozostałe otwory wejściowe są prostokątne. Belkę tęczową (czyli tę, która na suficie oddziela nawę główną od prezbiterium) zastosowano drewnianą, o falistym kształcie.

Kościół zachowany jest w bardzo dobrym stanie. W środku należy zwrócić uwagę przede wszystkim na pochodzący z pierwszej połowy XX wieku ołtarz: architektoniczny, drewniany, malowany, ze złoconymi elementami. W polu znajduje się obraz „Matka Boska z Dzieciątkiem”, a w zwieńczeniu Oko Opatrzności.

Czas powstania:
Lata 30. XX w.
Bibliografia i archiwalia:
  • Andrzej Betlej „Kościół w Czyżowicach.” W: „Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego” T. 7. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 1999, s. 47-48.
Bibliografia uzupełniająca:
Publikacja:
21.07.2024
Ostatnia aktualizacja:
21.07.2024
Opracowanie:
Michał Dziadosz
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz