National Katyń Memorial, fot. Szymon Bloch, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore
National Katyń Memorial, fot. Szymon Bloch, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Modyfikowane: tak, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore
Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore, fot. TinFoil, 2010
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikimedia Commons, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-000493-P/76329

Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore

Identyfikator: POL-000493-P/76329

Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore

Warianty nazwy:

National Katyń Memorial

Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore, znany również pod tytułem autorskim „Płomień Wolności”, stanowi hołd dla ofiar zbrodni katyńskiej, zamordowanych wiosną 1940 r. przez NKWD co najmniej 21 768 osób, w tym ponad 10 000 oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej. Monument odsłonięty 19 listopada 2000 r. został zaprojektowany przez amerykańskiego rzeźbiarza polskiego pochodzenia - Andrzeja Pityńskiego. Pomnik jest usytuowany na rondzie między ulicami Felicia, President i Aliceanna, naprzeciwko hotelu Marriott „Waterfront” w Baltimore, w Stanach Zjednoczonych. 

Monument ma formę brązowej rzeźby o wysokości około 20 metrów, przedstawiającej złociste płomienie, w które wkomponowane są postacie zamordowanych polskich oficerów, w tym por. Janiny Lewandowskiej, jedynej kobiety, która zginęła w Katyniu. Ponadto w płomieniach uwiecznione zostały wybitne postacie z historii Polski, takie jak Bolesław Chrobry (Bolesław Śmiały), Zawisza Czarny z Garbowa, Władysław III Warneńczyk, Jan III Sobieski, Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski, oraz godło Polski.

Artystyczne wykorzystanie ognia w pomniku symbolizuje odrodzenie i transformację, a symboliczny ogień ogarnia męczenników katyńskich, duchowo wynosząc ich do panteonu narodowych bohaterów Polski. Ukoronowany polski Orzeł, wyłaniający się z płomieni, podkreśla ponad tysiącletnią historię Orła Białego jako symbolu narodowego Polski, którego korona została przywrócona po odzyskaniu suwerenności w 1989 r. Pomnik ten przypomina również o wybitnych postaciach, które miały znaczący wpływ na historię Polski i jej niepodległość, od pierwszego koronowanego króla - Bolesława Chrobrego, poprzez rycerzy, takich jak Zawisza Czarny, aż po bohaterów narodowych, jak Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski, którzy odegrali ważną rolę także w historii Stanów Zjednoczonych.

Tym samym Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore stanowi ważny symbol pamięci i szacunku, łącząc historię Polski i Stanów Zjednoczonych, a także służąc jako przestrzeń dla edukacji i refleksji nad przeszłością i teraźniejszością obu narodów.

Na podstawie monumentu widnieje napis „KATYŃ 1940”. Wysokość samej rzeźby to około 13,4 metra, a wraz z granitowym postumentem pomnik osiąga około 20 metrów wysokości, co czyni go jedną z najwyższych rzeźb wykonanych z brązu na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Odlew pomnika został wykonany przez Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych.

Pomysłodawcą upamiętnienia ofiar zbrodni katyńskiej w Baltimore był emerytowany oficer armii Stanów Zjednoczonych major Clement A. Knefel. Projekt finansowany był przez Komitet Budowy Narodowego Pomnika Katyńskiego, który powstał w 1989 r. i zebrał środki na budowę monumentu, częściowo pochodzące ze specjalnego grantu stanu Maryland oraz darowizn charytatywnych. Kamień węgielny pod budowę pomnika został wmurowany 29 września 1996 r., a ceremonia odsłonięcia pomnika zgromadziła licznych gości, w tym ks. Zdzisława Peszkowskiego i senator Barbarę Mikulski.

Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski postanowieniem z dnia 25 października 2000 r. odznaczył Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej dwunastu obywateli Stanów Zjednoczonych za wybitne zasługi w realizacji tego monumentu. Pomnik nie tylko upamiętnia ofiary zbrodni katyńskiej, ale także stał się miejscem corocznych uroczystości. Działa tu Fundacja Narodowego Pomnika Katyńskiego, kontynuująca misję Komitetu Budowy Pomnika, prowadząc działalność edukacyjną i upamiętniającą ofiary zbrodni katyńskiej. 

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1996-2000

Twórcy:

Andrzej Pityński (rzeźbiarz; Polska, USA)(podgląd)

Słowa kluczowe:

Publikacja:

17.07.2024

Ostatnia aktualizacja:

12.09.2024

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore Galeria obiektu +2
National Katyń Memorial, fot. Szymon Bloch, 2024
Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore Galeria obiektu +2
National Katyń Memorial, fot. Szymon Bloch, 2024
Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore Fotografia przedstawiająca Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore Galeria obiektu +2
Narodowy Pomnik Katyński „Płomień Wolności” w Baltimore, fot. TinFoil, 2010

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz