Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001453-P/135413

Pałac Lanckorońskich w Wiedniu

Identyfikator: POL-001453-P/135413

Pałac Lanckorońskich w Wiedniu

Zbombardowany w czasie II wojny światowej, rozebrany w 1960 r. pałac stanowił w początku XX w. jedno z centrów życia kulturalnego Wiednia. Siedziba sławnego kolekcjonera „roztaczała bajkowy przepych”, jak pisano w austriackiej prasie. Całe pierwsze piętro przeznaczono na ekspozycję dzieł sztuki.

„Neobarokowy pałac, położony w tzw. dzielnicy dyplomatycznej, gdzie miały swoją siedzibę ambasady angielska, niemiecka i rosyjska, w bezpośrednim sąsiedztwie Belwederu był miejscem, w którym spotykała się wiedeńska i międzynarodowa elita intelektualna wieku XIX i początku wieku XX” (J. Winiewicz-Wolska).

16 lutego 1902 r. odbyła się uroczysta inauguracja pałacu, kilka miesięcy później wielkie przyjęcie dla miłośników sztuki, które uświetnił odczyt znanego pisarza Hugona von Hofmannsthala; w tymże roku hrabia opublikował przewodnik po swoim pałacu, rozdawany gościom. Rezydencja i jej zbiory nie były dostępne publicznie, ale otwarty sposób bycia Karola Lanckorońskiego, urządzane tam koncerty i dyskusje naukowe sprawiały, że znała ją bardzo szeroka publiczność. Pałac wznosił on u szczytu swojej kariery mecenasa i kolekcjonera, jako „ramy dla dzieł sztuki minionych epok”, jak pisał. Sam wybrał wzory architektoniczne dla pałacu i narzucił je architektom: miał to być austriacki późny barok. Były to zresztą wzory, które najchętniej stosowała spółka Fellner i Helmer, np. w budowanych równocześnie pałacu Rotschildów w Wiedniu czy Kasynie Szlacheckim we Lwowie. Ogrody pałacu graniczyły z barokowymi ogrodami Belwederu. Od ulicy poprzedzał pałac podjazd z dwiema okazałymi bramami w ogrodzeniu, którego kraty również nawiązywały do wzorów XVIII w.

Pomieszczenia I piętra, tzw. Kunsträume, mieściły zbiory starożytne i malarstwo dawne z kolekcji Lanckorońskiego, jednej z największych w Wiedniu. Obrazy rozmieszczone były wg szkół narodowych, a całe zbiory uporządkowane na sposób muzealny. Dużą część kolekcji udało się uratować w czasie i po II wojnie światowej i trafiła ona do Polski pod koniec XX w. dzięki zapisowi córki hrabiego, historyczki sztuki Karoliny.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1891-1894, wyposażanie wnętrz do 1902

Twórcy:

Ferdynand Fellner (architekt, biuro projektowe Fellner & Helmer; Wiedeń), Hermann Helmer (architekt, biuro projektowe Fellner & Helmer; Wiedeń), Karol Lanckoroński (historyk sztuki; Polska)(podgląd)

Bibliografia i archiwalia:

  • Piotr Krasny, Pałac w Rozdole. Rezydencja „niezwykłego wielkiego pana”, „Folia Historiae Artium”, 1998, s. 25-26.
  • Joanna Winiewicz-Wolska, „Karol Lanckoroński i jego wiedeńskie zbiory”, Kraków 2010, s. 7-9, 18, 78-79, 255-333.

Bibliografia uzupełniająca:

Fotografie pałacu i jego wnętrz z albumu Karoliny Lanckorońskiej, Fundacja z Brzezia Lanckorońskich.

Słowa kluczowe:

Publikacja:

28.10.2024

Ostatnia aktualizacja:

28.10.2024

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz