Informacja o obiekcie:
Cmentarz na Rossie został założony w 1801 r. Tworzą go Stara Rossa, Nowa Rossa i Cmentarzyk Wojskowy z mauzoleum Matka i Serce Syna. Cmentarz na Rossie w 1965 r. zamknięto dla pochówków, a w 1969 r. wpisano do rejestru zabytków.

Nowa Rossa znajduje się na wschód od Starej Rossy, pochowani są tam mieszkańcy Wilna oraz żołnierze polegli w latach 1919-1920. Mogiły żołnierzy tworzą część nazywaną Cmentarzem Wojskowym Polsko-Litewskim, spoczywają tam m.in. członkowie Samopomocy Wileńskiej, czyli pierwszej samoistnie powstałej polskiej władzy w mieście. Pierwsze pochówki na terenie Nowej Rossy miały miejsce od około 1847 r. Jednak do początku wieku XX cmentarz nie był uporządkowany, nie był też zaznaczany na mapach Wilna. Regulację cmentarza przeprowadzono na początku XX w., w tym celu zakupiono od Maurycego Potockiego grunty. Nowa część cmentarza jest młodsza od tej starszej o 50 lat. Jest mniejsza, bo zajmuje teren ok. 4,6 ha (całość stanowi 10,8 ha), pomniki nagrobne są mniej okazałe, a osoby, które tu spoczywają to przeważnie zwykli mieszkańcy dawnego Wilna. Świadczy o tym skromność zachowanych pomników nagrobnych, wykonanych w większości przypadków z betonu. O ile Stara Rossa pozostawała cmentarzem prestiżowym, o tyle na Nowej Rossie chowano raczej niezamożnych.

Zrealizowane prace: 

2023
Zadanie było realizowane w okresie 01.06 - 30.09.2023 r. a główne działanie w Wilnie 07-14.08.2023 r. W zadaniu w udział wzięło 15 wolontariuszy. Wolontariusze prowadzili prace porządkowe na zaniedbanej części cmentarza na Rossie. Prace były prowadzone pod nadzorem specjalistów oraz przy współpracy z członkami Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rosą.

W ramach zadania przeprowadzone zostały również wykłady zwiększające wiedzę i umiejętności z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego oraz historii miejsca w którym realizowany jest projekt. Z działań oraz miejscowości w której prowadzone będą prace zostały sporządzone reportaże, artykuły oraz galerie zdjęć.

2024
Zadanie realizowano w okresie 1 czerwca - 30 września 2024 r., a główne działania w Wilnie 15-21 lipca 2024 r. Wzięło w nim udział 16 wolontariuszy, którzy kontynuowali rozpoczęte w 2023 r. prace porządkowe na Nowej Rossie. Prace były prowadzone pod nadzorem specjalisty - architekta krajobrazu przy współpracy ze Społecznym Komitetem Opieki nad Starą Rosą. W ramach zadania przeprowadzono szkolenia z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego oraz historii miejsca, w którym realizowano projekt. Z działań na cmentarzu, szkoleń oraz wycieczek po Wilnie i okolicach sporządzono reportaże, artykuły oraz galerie zdjęć. Efekty projektu były prezentowane w mediach.

Finansowanie: Program Instytutu Polonika „Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą – wolontariat” 

Więcej o projekcie: https://polonika.pl

• Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Bolesławcu, realizacja w latach 2023 i 2024