Tablica upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Repozytorium Instytutu Polonika
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Repozytorium Instytutu Polonika
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Tablica upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Repozytorium Instytutu Polonika
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Repozytorium Instytutu Polonika
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Repozytorium Instytutu Polonika
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Willa Jola w Heluan (Egipt), wnętrza, fot. 1932, domena publiczna
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura 3/1/0/2/129/15
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Pensjonat Jola w Heluan (Egipt), fot. 1932, domena publiczna
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Pensjonat Jola w Heluan (Egipt), fot. 1932, domena publiczna
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe , sygnatura 3/1/0/17/2844/1
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Pensjonat Wanda w Heluan (Egipt), fot. przed 1930, domena publiczna
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe , sygnatura 1-E-2842
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Pensjonat Wanda w Heluan (Egipt), fot. przed 1930, domena publiczna
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Willa Jola w Heluan (Egipt), wnętrza, fot. 1932, domena publiczna
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura 3/1/0/2/129
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Ambasada Polska w Kairze
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Ambasada Polska w Kairze
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Ambasada Polska w Kairze
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Ambasada Polska w Kairze
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Ambasada Polska w Kairze
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001732-P/150071

Tablica upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)

Identyfikator: POL-001732-P/150071

Tablica upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt)

Heluan w Egipcie to miejscowość usytuowana w odległości około 20 kilometrów od Kairu. W pierwszej połowie XX w., jako modne miejsce kuracji uzdrowiskowych, stanowiła centrum życia polonijnego w Egipcie.

22 listopada 2022 r. w Heluanie w Egipcie odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej, dedykowanej pamięci Polaków spoczywających na lokalnym cmentarzu. Tablica pamiątkowa, zainstalowana na ścianie kaplicy cmentarnej, zawiera imiona i nazwiska zmarłych, wiernie odtworzone na podstawie zapisów w księgach parafialnych.

W gronie upamiętnionych wyróżnia się postać Wandy Bilińskiej, właścicielki willi „Wanda”, która stanowiła jeden z najważniejszych polskich pensjonatów w mieście. Wanda wraz z mężem Juliuszem i córką Zofią przybyła do Heluanu w 1898 r., w celu poprawy zdrowia Juliusza, który zmagał się z problemami nerkowymi. Po śmierci męża w 1901 r. Wanda Bilińska podjęła decyzję o pozostaniu w Heluanie i otworzeniu pensjonatu, który szybko zyskał rozgłos m.in. dzięki intensywnym działaniom reklamowym oraz wysokiemu standardowi. Do 1909 r. obiekt ten rozrósł się do 60 pokoi, stając się jednym z największych i najbardziej prestiżowych uzdrowisk w mieście. Niestety, wybuch I wojny światowej przerwał ten okres pomyślności. Pensjonat przetrwał, ale zajmował jedynie niewielki fragment dawnego kompleksu, do tego był przez Bilińską jedynie dzierżawiony.

Warto odnotować, że w 1932 r. w Heluanie gościł Marszałek Józef Piłsudski, który zatrzymał się w modnym pensjonacie „Jola”, założonym przez Bogdana Richtera i otoczonym pięknym ogrodem z różnorodną roślinnością, tak lokalną, jak i sprowadzaną z Polski.

Heluan jako centrum rekonwalescencji i był świadkiem wielu trudnych losów. Przykładem tego jest historia Zofii Róży Babińskiej, która zmarła w wieku 26 lat i została pochowana na miejscowym cmentarzu. Jak donosił „Gość Niedzielny”, jej pomnik składa się ze starego ołtarza, przekazanego przez kościół parafialny w Heluanie, oraz statuy Matki Boskiej z Lourdes. Wyróżniającym elementem jest symboliczny obraz olejny oraz marmurowa płyta z inskrypcją w języku francuskim poświęconą Zofii Róży Bobińskiej: Anioł szpitali / Ofiara miłosierdzia /  spoczywa / w pokoju Boga i modli sie za nas / Zofia Róża Bobińska / narodowości polskiej //. Jej duchowość i pełna poświęcenia postawa sprawiły, że jej nagrobek w okresie międzywojennym był celem pielgrzymek.

W okresie II wojny światowej Heluan stał się tymczasowym schronieniem dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz dla uchodźców cywilnych. Jednak po rewolucji egipskiej w 1952 r. miasto utraciło swój charakter kurortowy, a na miejscu dawnych pensjonatów powstały obiekty przemysłowe.

Rzymskokatolicki cmentarz w Heluanie, założony w 1887 r., stał się miejscem wiecznego spoczynku około 30 Polaków. Z powodu postępującej dewastacji szczątki zmarłych zostały przeniesione do ossuarium i mogił zbiorowych. Na cmentarzu obecnie znajdują się tablica Konstantego Żmigroda (zm. 1903) oraz tabliczka upamiętniająca Zofię Bobińską. Cmentarz podlega jurysdykcji rzymsko-katolickiego kościoła pw. Świętej Rodziny.

Inicjatywa upamiętnienia Polaków w Heluanie została zrealizowana dzięki współpracy Instytut Polonika i Ambasady RP w Kairze. 

W uroczystości odsłonięcia tablicy wzięli udział: sekretarz stanu w MKiDN Jarosław Sellin, ambasador RP w Egipcie Michał Łabenda, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci w MKiDN Jolanta Miśkowiec, zastępca dyrektora Departamentu Współpracy z Zagranicą MKiDN Agnieszka Grunwald, historyk sztuki prof. Jan Sienkiewicz, kierownik Działu Analiz i Strategii Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika” Michał Michalski, ojciec Sobhi z parafii św. Rodziny w Heluanie, przedstawiciel władz lokalnych Heluanu Sobhi Shafik Khalil, prezes Stowarzyszenia Polonii w Egipcie Ewa Świerczyńska, ambasador RP w Egipcie Michał Łabenda oraz przedstawiciele instytucji kulturalnych i lokalnych władz Heluanu.

 

Czas powstania:

2022

Publikacja:

08.09.2024

Ostatnia aktualizacja:

16.09.2024

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Tablica upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Tablica upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Willa Jola w Heluan (Egipt), wnętrza, fot. 1932, domena publiczna
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Pensjonat Jola w Heluan (Egipt), fot. 1932, domena publiczna
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Pensjonat Jola w Heluan (Egipt), fot. 1932, domena publiczna
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Pensjonat Wanda w Heluan (Egipt), fot. przed 1930, domena publiczna
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Pensjonat Wanda w Heluan (Egipt), fot. przed 1930, domena publiczna
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Willa Jola w Heluan (Egipt), wnętrza, fot. 1932, domena publiczna
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Fotografia przedstawiająca Tablica  upamiętniająca Polaków na cmentarzu rzymskokatolickim w Heluan (Egipt) Galeria obiektu +15
Cmentarz katolicki w Heluan (Egipt), fot. 2022, wszelkie prawa zastrzeżone

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz