Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraż Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraż Jana Januarego Janczaka w kościele św. Pankracego w Boswil, 1993, fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Wnętrze kościoła farnego pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
Kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria_, fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Polonika
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001889-P/160198

Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego

Identyfikator: POL-001889-P/160198

Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego

Cykl sześciu witraży, zlokalizowanych w rzymsko-katolickim kościele farnym pod wezwaniem św. Pankracego, został zrealizowany w 1993 r. przez Jana Januarego Janczaka (ur. 1938) w ramach restauracji wnętrza budynku, trwającej od 1991 r. Swoim niekonwencjonalnym projektem, łączącym poetykę surrealizmu z ekspresjonizmem, artysta umiejętnie wplótł nowoczesne trendy malarstwa figuratywnego w zabytkową, późnogotycką, XVII-wieczną architekturę.

 

Niekonwencjonalne ujęcie

Szklane kompozycje usytuowane zostały w strzelistych, gotyckich niszach okiennych transeptu. W serii sześciu paneli Janczak zrezygnował z kanonicznej metody budowania narracji historii Zbawienia w oparciu wyłącznie o epizody z Biblii, swobodnie przeplatając sceny ze Starego i Nowego Testamentu z elementami ikonograficznymi zaczerpniętymi ze współczesności i prehistorii. Ta decyzja zawyrokowała o tym, że obok przedstawień Wieży Babel, Dziesięciu Przykazań, Przemienienia, Ostatniej Wieczerzy, Veraiconu (chusta św. Weroniki, którą ocierała oblicze Chrystusa w drodze na Golgotę), Złożenia do Grobu, Zwiastowania, Narodzin Chrystusa, Trzech Króli i Arki Noego, w serii odnajdziemy wizerunki wypadku samochodowego, żyrafy czy dinozaura. 

Inspiracje dla kompozycji 

Szklane kompozycje zainspirowane zostały przemianami w sztuce XX w., w tym m.in. nurtem odnowy sztuki sakralnej, zapoczątkowanym w latach 20. we Francji. Odrodzenie to wiązało się z odejściem od iluzjonizmu w witrażownictwie, charakterystycznym dla XIX w. i początku kolejnego stulecia. Eksperymentalne próby wypracowania nowych formuł dziedziny objęły zarówno technologię, jak i ikonografię, owocując powstaniem tzw. witraży artystów (vitraux d'artistes), które twórcy realizowali na zlecenia współpracujących ze sobą organów władz państwowych i instancji kościelnych. To właśnie w tym nurcie, który w latach 90. XX w. coraz częściej skłaniał się ku figuracji, należałoby upatrywać źródeł doboru środków wyrazu i konwencji estetycznych przez Janczaka.

Panele Janczaka w kościele pod wezwaniem św. Pankracego mieniące się różnorodnymi barwami w zależności od oświetlenia, mimo że w dużej mierze utrzymane w tonacji kolorystycznej nieba i ziemi, odrealniają wnętrze budynku, przykuwając uwagę intensywnością swych barw oraz onirycznością projektu stworzonego przez artystę. Przewaga niebieskich tonów i poetyckość ikonografii (zwierzęta oraz efemeryczne, niekiedy unoszące się wydłużone sylwetki ludzkie) sprawiają, że witraże te przywodzą na myśl oniryczne kompozycje żydowskiego artysty z Witebska uważanego za jednego z prekursorów francuskiego ekspresjonizmu - Marca Chagalla (1887-1985). 

Cykl na tle twórczości Jana Januarego Janczaka

Tematyka cyklu odzwierciedla zainteresowania twórcze Janczaka metafizyką, marzeniami sennymi i kulturą popularną rozwijane w jego malarstwie od lat 60. XX w., co nieraz interpretowano jako wyraz naiwnej, ludowej stylizacji i świadomą grę artysty z konwencją surrealizmu. Począwszy od lat 70. XX w. twórca podejmuje wątki związane z bólem, stratą i żałobą obecne w cyklu w Boswil pod postacią epizodów z życia Chrystusa. Od lat 80. XX w. Janczak rozwija język stylistyczny, w którym dominują postaci o wydłużonych sylwetkach, eksperymentuje także z witrażem. Realizacja w kościele pod wezwaniem św. Pankracego stanowi rezultat pozytywnego odbioru wcześniejszych szklanych kompozycji zrealizowanych przez artystę m.in. w kościele Dobrego Pasterza w Lustenau (1989) i kaplicy zamkowej w Schwarzenbach (1989).

Strona internetowa kościoła farnego pw. św. Pankracego w Boswil, https://www.pastoralraum-muri.ch/de/pfarreiboswilkallern.html

Strona internetowa artysty, https://janjanczak.ch

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1993

Twórcy:

Jan J. Janczak (rzeźbiarz; Polska, Szwecja)(podgląd)

Bibliografia uzupełniająca:

„Glasmalerei im Kanton Aargau: Einführung zur Jubiläumspublikation 200 Jahre Kanton Aargau", Aargau 2003, s. 33.

Publikacja:

20.07.2024

Ostatnia aktualizacja:

13.08.2024

Opracowanie:

Muszkowska Maria
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraż Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraż Jana Januarego Janczaka w kościele św. Pankracego w Boswil, 1993, fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Witraże Jana Januarego Janczaka, 1993, kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Wnętrze kościoła farnego pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Fotografia przedstawiająca Cykl sześciu witraży Jana Januarego Janczaka w kościele farnym pw. św. Pankracego Galeria obiektu +9
Kościół farny pw. św. Pankracego, Boswil (Szwajcaria_, fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz