W tekście opisany jest opisany drewniany dwór w Worończy w powiecie Nowogródzkim. Krótka nota to także szkic okolicy, czyli m.in. kościoła pod wezwaniem św. Anny oraz wspomnienie o wojewodzie Niesiołowskim. Tekst jest opatrzony fotografią przedstawiającą dwór (Źródło: „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany”, Warszawa 1910, nr 2, s. 3, za: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa).

Uwspółcześniony odczyt tekstu

Dwór w Worończy

Dwór w Worończy, w powiecie nowogródzkim, położony w odległości 28 wiorst od Nowogródka, stanowi jeden z najpiękniejszych zabytków dawnego budownictwa drewnianego w Polsce. Data jego wzniesienia nie jest ściśle ustalona. Przypuszczać jednak należy, iż zbudował go za panowania Stanisława Augusta ostatni wojewoda nowogródzki, Józef Niesiołowski, który przyozdobił Woronicze i innymi pięknymi budowlami, a w r. 1781 wzniósł tamże kościół murowany pod wezwaniem św. Anny. 

O Worończy i wojewodzie Niesiołowskim wzmiankuje Mickiewicz w „Panu Tadeuszu”. Wojski zgorszony polowaniem miedzianą na zające powiada: 

„Cóż by rzekł wojewoda Niesiołowski stary, Który ma dotąd pierwsze na świecie ogary I dwieście strzelców trzyma obyczajem pańskim I ma sto wozów sieci w zamku woronczańskim. A od tylu lat siedzi, jak mnich, na swym dworze.”. 

Wojewoda Niesiołowski przeżył nie tylko upadek Rzeczypospolitej, ale i wojny napoleońskie, i zmarł w Woronczy w r. 1814. Syn jego, generał wojsk polskich, po śmierci ojca zamienił Woronicze z gen. Florianem Kobylińskim na dobra w Królestwie. Następnie dobra te, obejmujące z górą sto włók obszaru, przeszły w ręce Mierzejewskich i w końcu drogą wiana do Lubańskich, którzy są obecnie właścicielami tej pięknej posiadłości. Piękny dwór, z drzewa wzniesiony wśród wspaniałego parku, zawiera pamiątki przeszłości i jest ozdobą okolicy.