Kiedy w dniu 5 lipca 1945 roku Kanada, po Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, uznała komunistyczne władze w Polsce, czyli Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, cofając jednocześnie poparcie dla rządu londyńskiego, dotychczasowi dyplomaci pracujący w polskich konsulatach w Montrealu (powstał w 1919 roku), Winnipegu (1920) i Poselstwo Rzeczpospolitej w Ottawie (1933), zostali pozbawieni swoich stanowisk i dyplomatycznych immunitetów. Pozostali jednak w Kanadzie. Nigdy nie zaakceptowali okupacji państwa polskiego i do końca swoich dni niezwykle ofiarnie pracowali na rzecz wolnej Polski.  

Katarzyna Szrodt, autorka Historii Konsulatu Drugiej Rzeczypospolitej w Montrealu w latach 1919-1945, (MSZ, 2012), napisała:  

„Placówka w Montrealu kierowana przez konsula generalnego dr Tadeusza Brzezińskiego, Konsulat RP w Winnipeg z konsulem dr Juliuszem Szygowskim, Konsulat Generalny w Ottawie z konsulem generalnym Wiktorem Podoskim – niezależnie od trudności i niepowodzeń polskiej dyplomacji w latach wojny, musiały stanąć na wysokości zadania i funkcjonować sprawnie. Wiara w bliskie zwycięstwo, determinacja i niezwykła pracowitość, pozwoliły polskim dyplomatom zmobilizować Polonię i stworzyć w Kanadzie silne zaplecze materialne i duchowe dla okupowanej Polski. Na XI Zjeździe Polaków w Kanadzie, zorganizowanym w Hamilton we wrześniu 1944 roku, konsul generalny dr Tadeusz Brzeziński pogratulował jedności, której dowody dały organizacje, razem pracując na rzecz społeczeństwa polskiego cierpiącego z powodu wojny. Jako wielki przyjaciel Polonii, Brzeziński, porównał organizacje polonijne do potężnego drzewa, które swe korzenie zapuszcza głęboko w masy społeczeństwa polskiego w Kanadzie.”  

Dzisiaj na cmentarzu w Saint-Sauveur (Quebec), przy tak zwanej „Polskiej Alei” oraz na cmentarzu Notre-Dame w Ottawie (Ontario) spoczywają ci, którzy nie wrócili do zniewolonej Ojczyzny, wybrali wolność i „swe korzenie zapuści głęboko w masy społeczeństwa polskiego w Kanadzie.” 

W latach 1938-1945 konsulem generalnym w Montrealu był Tadeusz Brzeziński (1896–1990); absolwent Wydział Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Lwowskiego. W 1921 roku został zatrudniony w polskiej służbie dyplomatycznej. Służył na placówkach w Essen (1921–1922), Lille (1928–1931), Lipsku (1931–1935), Charkowie (1936–1937). W 1938 roku został skierowany na placówkę dyplomatyczną do Kanady jako konsul generalny RP w Montrealu. Po II wojnie światowej pozostał w Kanadzie. Działał w Kongresie Polonii Kanadyjskiej, którego prezydentem był w latach 1952–1962. Do emerytury pracował w Ministerstwie Kultury prowincji Quebec, pomagając w organizowaniu francuskojęzycznych ośrodków kultury w małych miastach. Ojciec Zbigniewa, amerykańskiego politologa, byłego doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego prezydenta Stanów Zjednoczonych Jimmy’ego Cartera. Zmarł w Montrealu. Spoczywa wspólnie z żoną Leonią (1896-1985) z domu Roman i synem Adamem (1929-1954) na cmentarzu w Saint-Sauveur (Quebec). 

Kiedy w 1933 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych utworzyło w Ottawie nowy (trzeci z kolei) konsulat RP (zamieniony później na poselstwo), jego pierwszym konsulem generalnym został mianowany Jerzy Adamkiewicz (1881-1958), który wcześniej odbył studia prawnicze na wydziale konsularnym w Wiedniu, a od 1920 roku pełnił funkcję konsula generalnego w Lipsku, Londynie, Jerozolimie, a w latach 1933-1936 w Ottawie. Po wybuchu II wojny światowej pracował dla rządu polskiego w Londynie. Do Kanady wrócił w 1946 roku i przez dwa lata był profesorem historii oraz nauk politycznych na Uniwersytecie St. Mary’s w Halifaxie, następnie w latach 1948-1952 wykładał na Uniwersytecie St. Francis Xavier w Antigonish w Nowej Szkocji. Ostatnie lata swojego życia związał z Uniwersytetem w Montrealu, gdzie pracował jako profesor w Centrum Studiów Słowiańskich. Zmarł w Montrealu. Spoczywa na cmentarzu w Saint-Sauveur (Quebec). Jego biały marmurowy nagrobek zdobi krzyż, godło Polski oraz inskrypcja z wartościami, którym zmarły był zawsze wierny: W Bogu świat, w Bogu kraj, w Bogu rodzina, w Bogu człowiek, w Bogu prawda jedyna. 

Po Jerzym Adamkiewiczu, na stanowisko konsula generalnego powołano Jana Pawlicę (1888 -1957), który rozpoczął swą służbę dyplomatyczną w 1919 roku, pełniąc funkcję wicekonsula w Pradze. W 1933 roku został konsulem generalnym w Winnipegu, a po trzech latach oddelegowano go do Ottawy, gdzie pełnił swą funkcję do wybuchu II wojny światowej. 

W 1939 roku Jana Pawlicę zastąpił Wiktor Józef Podoski (1895 – 1960), który w historii polskiej dyplomacji zapisał się jako pierwszy poseł nadzwyczajny i pełnomocny RP w Kanadzie. Studiował na wydziale mechanicznym w Royal Technical College i na uniwersytecie w Glasgow w Szkocji oraz w School of Economics and Political Science w Londynie. Od 1922 roku pracował jako pomocnik attaché wojskowego w Polskiej Misji Wojskowej przy Poselstwie RP w Londynie, następnie w Departamencie Politycznym ministra spraw zagranicznych. W latach 1929 -1931 był sekretarzem polskiego poselstwa w Waszyngtonie. Na krótko przed wybuchem II wojny światowej Podoski otrzymał nominację na stanowisko konsula generalnego RP w Ottawie. Placówką kierował od 1939 przez trzy lata, kiedy to w dniu 27 marca 1942 roku, został mianowany pierwszym w historii posłem nadzwyczajnym i pełnomocnym RP w Kanadzie (obecnie stanowisko ambasadora). W latach 1944 – 45 był kierownikiem Wydziału Amerykańskiego MSZ w Londynie. Po powrocie do Kanady zamieszkał w Ottawie. Przez kilkanaście lat był pracownikiem rządu kanadyjskiego w dziale ubezpieczeń społecznych, a mając doskonałe koneksje w rządzie odegrał ważną rolę w przygotowaniu terenu dla polskiej masowej emigracji po II wojnie światowej. Zmarł w Ottawie i spoczywa w grobie rodzinnym na cmentarzu Notre-Dame w Ottawie (Ontario). Ironią losu jest, że człowiek, który był bardzo zaangażowany w życie Polonii kanadyjskiej, szczególnie troszcząc się o naukę języka polskiego przez dzieci i młodzież, który założył w Ottawie polską szkołę, na niewielkim nagrobku ma niezwykle skromną inskrypcję w języku angielskim: In loving memory of Victor Podoski, Ap. 2,1895 – July 31,1960, First Minister of Poland to Canada.  

Od 1 listopada 1944 roku do 5 lipca 1945 roku funkcję ministra pełnomocnego i posła nadzwyczajnego RP w Ottawie pełnił dr Wacław Babiński (1887–1957); doktor nauk ekonomicznych na Wydziale Nauk Społecznych na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium. W 1819 roku rozpoczął służbę dyplomatyczną w centrali Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W 1929 roku mianowany został na posła nadzwyczajnego i ministra pełnomocnego w Belgradzie (1929 – 1931), następnie w Hadze (1931-1944). Po II wojnie światowej pozostał na emigracji w Kanadzie. Był członkiem Ligi Niepodległości Polski oraz przedstawicielem władz Egzekutywy Zjednoczenia Narodowego. Niezależnie od służby dyplomatycznej był znanym i cenionym naukowcem. W 1947 roku został mianowany profesorem nauk społecznych na uniwersytecie w Ottawie, a w latach 1948-1957 wykładał filologię, literaturę i historię w Centrum Studiów Słowiańskich na Uniwersytecie w Montrealu. Zmarł 22 lipca 1957 roku w Montrealu. „Śmierć ministra pełnomocnego, dr. Wacława Babińskiego nastąpiła w kilka godzin po operacji na skutek zawału serca w szpitalu Hotel Dieu w Montrealu – napisał Franciszek Bratek-Kozłowski w książce Życie z bagnetem i lancetem, wspomnienia – refleksje, (Canadian Polish Research Institute, Toronto 1989). „Wiadomość o zgonie ministra Babińskiego, ostatniego posła Rzeczpospolitej Polskiej w Kanadzie, rozeszła się lotem błyskawicy po Montrealu. Pogrzeb odbył się dnia 26 lipca 1957 r. W kościele Matki Boskiej Częstochowskiej uroczysta żałobna Msza święta odprawiona została przez księdza F. Baldygę w asyście licznych księży polskich. Kościół został wypełniony do ostatniego miejsca. Wśród obecnych znajdował się generał Kazimierz Sosnkowski, osobisty przyjaciel zmarłego, przedstawiciele Kongresu i towarzystw polskich w Montrealu, przedstawiciele sfer naukowych i politycznych, liczni przyjaciele i znajomi. Premiera Duplessisa reprezentował senator Olivier Renaud, dowódca okręgu wojskowego był reprezentowany przez dwu oficerów sztabowych, chorego kardynała reprezentował kanonik Drouin. Prasa kanadyjska wysłała swoich reporterów i fotografów. 

Po nabożeństwie żałobnym, przed kościołem, nad trumną okrytą sztandarem narodowym, przemówił ambasador Tadeusz Romer, żegnając w zmarłym swego kolegę ze służby dyplomatycznej. Uformowany kondukt pogrzebowy ze sztandarami polskich organizacji na czele, poprzedzony grupką harcerzy niosących odznaczenia zmarłego, z trumną eskortowaną przez delegatów organizacji, za którą postępował orszak pogrzebowy licząc kilkaset osób. Stąd przetransportowano ciało zmarłego do miejscowości St. Sauveur, położonej 45 mil od Montrealu”. Spoczywa wspólnie z żoną Marią z domu Wodzińską (1894–1975) oraz bratem Stanisławem Babińskim (1920-1990) na cmentarzu w Saint-Sauveur (Quebec). 

Drugi wspólny grób Babińskich znajduje się na cmentarzu ma Starych Powązkach w Warszawie. 

W latach 1942-1945 sekretarzem polskiego poselstwa w Ottawie był Adam Żurowski (1908-1962), który służbę w dyplomacji rozpoczął po ukończeniu Uniwersytetu w Grenoble. Najpierw pracował w konsulatach w Lyonie i Lille, a później w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Warszawie. Podczas wojny został internowany w Szwajcarii. Przedostał się jednak do Londynu, skąd został oddelegowany do Kanady, do pracy w polskim poselstwie, gdzie m.in. opiekował się skarbami wawelskimi. Zmarł w Ottawie i spoczywa w rodzinnym grobie na cmentarzu Notre-Dame w Ottawie (Ontario). 

W 1920 roku w Winnipegu powstał Konsulat Generalny Polski na Zachodnią Kanadę. Pierwszym konsulem został Walerian Bukowiecki-Olszewski, a ostatnim w latach 1944-45, dziesiątym z kolei konsulem generalnym - dr Adam Synowiecki (1901-1970), prawnik z wykształcenia. Po wojnie pozostał w Kanadzie. Mieszkał z żoną Wandą w Winnipegu. Ich skromny grób oznaczony płytą z czerwonego granitu z inskrypcją po polsku: Wieczny odpoczynek racz im dać Panie, znajduje się na starym katolickim cmentarzu St. Mary’s w Winnipegu (Manitoba). 

Na cmentarzu w Saint-Sauveur (Quebec) znaleźli swe miejsce wiecznego spoczynku także polscy dyplomaci, którzy nie pracowali na placówkach w Kanadzie, ale których powojenne losy zostały związane przez układy rodzinne z Kanadą. 

Dr Sylwester Gruszka (1891-1956); doktorat z prawa i nauk politycznych uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1922 roku rozpoczął służbę dyplomatyczną w Trieście, później kontynuował w Zagrzebiu, Detroit, Nowym Jorku, Kolonii, Paryżu… Ostatnią placówką, którą kierował jako konsul w latach 1941-1945 był konsulat w Sydney w Australii. Tam zmarł. Po jego śmierci żona, Maria Gruszka (1901-1971) z domu Roman, siostra Leonii Brzezińskiej, przeniosła prochy zmarłego na cmentarz w Saint-Sauveur, gdzie wspólnie spoczęli w jednej mogile. 

Stanisław Kara (1893-1955); zawodowy oficer w stopniu pułkownika, był dowódcą szkoły oficerskiej w Ostrowie Mazowieckim. W 1931 roku został konsulem generalnym w Lille, następnie w Paryżu i w Berlinie. W latach 1944-1945 pełnił funkcję attaché wojskowego przy poselstwie RP w Rio de Janeiro. Tam zmarł. Odznaczony Orderem Virtuti Militari. 

Na cmentarzu pułkownik Kara został upamiętniony przez żonę Władysławę Karę (1894-1965) nagrobkiem, wzorowanym na pomniku gen. Władysława Sikorskiego w Londynie. Upamiętnieni zostali także (córki): Janina Kara Mitz (1917-1983) i Anna Kara Tarassiewicz (1923-1983) oraz pierwszy mąż Anny Kara Romuald Sanders Świderski (1914-1979), zmarli w Stanach Zjednoczonych.   

Tadeusz Romer (1894-1978); studiował agronomię i nauki polityczne we Fryburgu w Szwajcarii. W 1917 roku powołany na stanowisko sekretarza Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, gdzie uczestniczył w rokowaniach na konferencji pokojowej w Wersalu, prowadzących do odzyskania przez Polskę niepodległości. Później pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP, pełnił funkcję ambasadora RP we Włoszech, Portugalii, Japonii (1937–1941), gdzie pomagał w finansowaniu polskich uchodźców żydowskich i zapewnieniu im wiz do Japonii. Stworzył „Polski Komitet Pomocy Ofiarom Wojny” i powołał swoją żonę Zofię na przewodniczącą komitetu. Po zamknięciu w tym kraju polskiej ambasady wyjechał do Szanghaju, gdzie jako Wysoki Komisarz RP, kontynuował tę humanitarną pomoc. W 1942 roku objął stanowiska ambasadora RP w Moskwie, gdzie prowadził rokowania z aliantami i ze Stalinem. Oprócz zadań czysto politycznych, Romer koncentrował się na pomocy humanitarnej dla polskich zesłańców wywiezionych przez Sowietów w głąb Rosji. W swojej pierwszej odezwie do rodaków pisał z nadzieją: 

„Porozumienie polsko-sowieckie z 1941 roku pociąga za sobą cały szereg ważnych następstw dla obywateli polskich przebywających w Związku Radzieckim.  Jemu to zawdzięczamy uwolnienie wielu tysięcy wśród Was, powstanie armii polskiej, która bawi obecnie na Bliskim Wschodzie i wyjazd wraz z nią licznych rodzin wojskowych… 

Największą troską przejmuje mnie myśl, że są jeszcze takie skupiska polskie, zwłaszcza na dalekiej Północy, do których pomoc nasza z rozmaitych powodów wcale dotrzeć nie mogła… Przetrwanie wymaga od nas wszystkich dużo cierpliwości, hartu i odporności. 

Na gorącym, serdecznym życzeniu, by ich nam nie zabrakło, kończę mą odezwę okrzykiem: 

Do zobaczenia w drodze do wolnej i szczęśliwej Polski”.  

Po ujawnieniu sowieckiej zbrodni katyńskiej na polskich oficerach i zerwaniu stosunków dyplomatycznych z Rosją, został mianowany Wysokim Komisarzem RP na Bliski Wschód i zaraz powołany w Londynie na stanowisko ministra spraw zagranicznych Rządu RP na Uchodźstwie (1943-1944). W 1948 roku wyemigrował z rodziną do Kanady, gdzie przez kilkanaście lat wykładał literaturę i kulturę francuską na Uniwersytecie McGill. Był jednym z najbardziej ofiarnych i szanowanych działaczy Polonii kanadyjskiej. Zmarł w Montrealu i spoczywa w rodzinnym grobie wraz z małżonką Zofią z Wańkowiczów Romerową (1897-1981) oraz kuzynkami: Jadwigą Dunin-Jundziłł (1873-1963) oraz Marią Hubisz (1904-2006) w Saint-Sauveur (Quebec). Spoczną i wstaną – głosi inskrypcja na ich nagrobku. 

Kolejny polski konsul, pełniący w okresie międzywojennym służbę dyplomatyczną dla Polski, a który wybrał wolność w Kanadzie był por. dr Jerzy Korwin-Piotrowski (1909-1978); po ukończeniu Wydziału Prawa na Uniwersytecie Warszawskim uzyskał tytuł dra praw na uniwersytecie w Lille. Pracował w służbie dyplomatycznej, najpierw w Mińsku, a później w Brukseli. Okupację niemiecką spędził we Francji. Po wojnie, już w Kanadzie pracował na Uniwersytecie Montrealskim i był konsultantem rządu prowincjonalnego Quebecu. Zmarł w Montrealu i spoczywa na cmentarzu weteranów w Pointe Claire (Quebec).