Nagrobek rodziny Ursyn-Niemcewicz, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur
Obraz Matki Boskiej na nagrobku rodziny Jakimowiczów, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur
Aleja Polaków, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur
Miejsce spoczynku małżeństwa Beliny-Brzozowskich, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. 2010
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur
Nagrobek małżeństwa Kiełczewskich, St.Sauveur, Quebec, Kanada., fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001583-P/142017

Aleja Polaków w Saint-Sauveur

Identyfikator: POL-001583-P/142017

Aleja Polaków w Saint-Sauveur

Warianty nazwy:

Polska sekcja na kanadyjskim cmentarzu

Cmentarzem, będącym bezcennym wprost źródłem informacji historycznej dotyczącej polskiej emigracji wojennej i powojennej, jest polska kwatera na katolickim cmentarzu w Saint-Sauveur w prowincji Quebec, zwana Aleją Polaków.

Ewa Iłowska w książce przewodniku Polskie groby na cmentarzu w Saint-Sauveur-Des-Monts, Quebec, Kanada, (Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2004) napisała:

„Historia narodu zawsze znajduje swoje odbicie na cmentarzach, dlatego też sektor polski cmentarza w Saint-Sauveur, jako sepulerum patrae, stanowi cenny zabytek historii Polski i polskiej emigracji powojennej. Ta enklawa polskości na obcej ziemi zasługuje w pełni na szczególną ochronę nie tylko społeczeństwa lokalnego, ale przede wszystkim polskiej emigracji w prowincji Quebec i Kanadzie”.

Pierwszy pochówek, który zapoczątkował utworzenie polskiego sektora na parafialnym rzymsko-katolickim cmentarzu w Saint-Sauveur, miał miejsce w 1954 roku, kiedy to tragicznie zmarł syn byłego konsula z Montrealu Tadeusza Brzezińskiego, Adam. Z czasem na tym malowniczo położonym w Laurentydach cmentarzu zaczęły pojawiać się kolejne groby Polaków zmarłych w Montrealu i okolicach, tworząc tak zwaną Aleję Polaków. W nekropolii znajdują się groby przedstawicieli przedwojennego rządu Rzeczypospolitej Polskiej, polskich dyplomatów, przedstawicieli kultury i sztuki, naukowców, weteranów I i II wojny światowej, Powstania Warszawskiego, Sybiraków, więźniów obozów koncentracyjnych. Liczne nagrobki z pięknymi epitafiami, świadczącymi o wielkim patriotyzmie zmarłych i często wyrażającymi tęsknotę za utraconą ojczyzną, są unikalnymi symbolami polskości.

W Alei Polaków, spoczywają między innymi:

Płk Andrzej Liebich (1893-1958); w latach 1918-1920 brał udział w wojnie polskobolszewickiej jako adiutant gen. Żeligowskiego, w latach 1931-36 attaché wojskowy na Łotwie, w Estonii i Szwecji. W 1939 r. dowodził 40. pułkiem piechoty Dzieci Lwowskich we Lwowie. Podczas wojny piastował wysokie funkcje w Ministerstwie Obrony Narodowej w Londynie. Dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Płk Aleksander Zamoyski (1898-1961); w czasie wojny 1919-20 był adiutantem gen. Władysława Sikorskiego, uczestnik kampanii wrześniowej, czynny w Armii Krajowej, więziony i torturowany przez gestapo. Jeniec obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau i Dachau. Odznaczony Orderem Virtuti Militari oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Płk Mieczysław Karaszewicz (1895-1962); uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. W 1940 roku we Francji wstąpił do PSZ. Po bitwie o Dunkierkę ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie służył pod dowództwem brytyjskim. Odznaczony Orderem Virtuti Militari. Spoczywa z żoną Wacławą Elżbietą Karaszewicz (1899-1971), porucznikiem AK, uczestniczką Powstania Warszawskiego.

Por. Antoni Belina-Brzozowski (1914-1995); absolwent Szkoły Rezerwy Podchorążych Kawalerii. Powołany w 1938 r. do Pułku Ułanów Krechowieckich w Augustowie uczestniczył w kampanii wrześniowej. W latach 1939-1943 należał do Związku Walki Zbrojnej (późniejsza AK) i brał udział w walce podziemnej z hitlerowskim okupantem. Mianowany na porucznika. Aresztowany w 1943 r., ostatnie lata wojny przeżył w obozach koncentracyjnych w Oświęcimiu i w Mauthausen. Spoczywa wraz z żoną Ireną (Renią) Beliną-Brzozowską (1921-2009); sanitariuszką podczas Powstania Warszawskiego.

Seweryn Buckiewicz (1910-2002); pilot w myśliwsko-rozpoznawczym Dywizjonie 318. Odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Zofia Czengery (1917-1994); od 1939 roku należała do podziemnej organizacji „Odwet”, która z czasem weszła w skład AK. Aresztowana przez gestapo, skazana została na karę śmierci. Po zamianie tej kary wywieziona do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie przebywała od 1942 do 1945 r.

Ryszard Jakimowicz (1919-2010); w 1939 roku przez Rumunię, Węgry, Grecję dostał się do Francji, gdzie wstąpił do polskiego wojska. Następnie przedostał się do Anglii, gdzie służył jako pilot nawigator w RAF-ie. W 1945 roku ożenił się z Haliną Wodzyńską (1922-2002), ochotniczką działającą w Pomocniczej Lotniczej Służbie Kobiet (członkinie zwane były popularnie WAAF-kami, od brytyjskiego pierwowzoru PLSK-Women's Auxiliary Air Force).

Magdalena Kiełczewska (1928-1988); w ramach Szarych Szeregów brała czynny udział w wielu akcjach sabotażowych; w Powstaniu Warszawskim sanitariuszka i łączniczka.

Na cmentarzu w Alei Polaków znajduje się około 100 polskich grobów. W sumie miejsce spoczynku znalazło tu około 200 osób polskiego pochodzenia. Dodatkowo upamiętnionych na nagrobkach jest 20 osób, których prochy rozsiane są po całym świecie.

Lokalizacja: cmentarz katolicki, rue de l'Église 130, Saint-Sauveur, Quebec, Kanada 

Czas powstania:

1954

Słowa kluczowe:

Opracowanie:

Stanisław Stolarczyk
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Galeria obiektu +4
Nagrobek rodziny Ursyn-Niemcewicz, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Galeria obiektu +4
Obraz Matki Boskiej na nagrobku rodziny Jakimowiczów, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Galeria obiektu +4
Aleja Polaków, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. Stanisław Stolarczyk, 2010
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Galeria obiektu +4
Miejsce spoczynku małżeństwa Beliny-Brzozowskich, St.Sauveur, Quebec, Kanada, fot. 2010
Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Fotografia przedstawiająca Aleja Polaków w Saint-Sauveur Galeria obiektu +4
Nagrobek małżeństwa Kiełczewskich, St.Sauveur, Quebec, Kanada., fot. Stanisław Stolarczyk, 2010

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz