Izby Przemysłowo-Handlowe były regionalnymi instytucjami samorządu gospodarczego jako stała reprezentacja  przemysłu i handlu danego obszaru. Zakres działania Izb obejmował m.in. współpracę  przy tworzeniu ustaw i rozporządzeń, wspieranie przedsięwzięć gospodarczych, monitorowanie i animowanie życia gospodarczego, działalność szkoleniową i ekspercką. Na mocy rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 30 listopada 1927 r. na obszarze Rzeczypospolitej utworzono dziesięć Izb z siedzibami w Warszawie, Łodzi, Sosnowcu, Lublinie, Lwowie, Krakowie, Poznaniu, Bydgoszczy, Grudziądzu i Wilnie. 

Izba wileńska obejmowała województwa wschodnie: wileńskie, nowogrodzkie, poleskie i białostockie. Statut Izby Przemysłowo-Handlowej w Wilnie został zatwierdzony w 1928 r.; działalność rozpoczęto w następnym roku w lokalu przy ul. Trockiej 3. Prezesem został Roman Ruciński – wileński przedsiębiorca i handlowiec, prezes Stowarzyszenia Kupców i Przemysłowców Chrześcijańskich, autor popularnych audycji w radiu wileńskim poświęconych gospodarce Kresów północno-wschodnich. 

Historia budowy 

W 1930 r. Izba Przemysłowo-Handlowa w Wilnie zakupiła narożny plac u zbiegu ulic Mickiewicza i Styczniowej, z zamiarem budowy własnej siedziby. Projekt został wyłoniony w 1931 r., w drodze otwartego ogólnopolskiego konkursu architektonicznego, którego efektem było 119 nadesłanych prac. Jury konkursu w składzie: prof. Ferdynand Ruszczyc, architekci: prof. Juliusz Kłos, prof. Ludwik Sokołowski, Stefan Narębski, Otton Krasnopolski, Stefan Siła-Nowicki oraz prezes Izby Roman Ruciński, przyznało pierwszą nagrodę  projektowi, którego autorem był architekt Zygmunt Tarasin.  

Prace budowlane rozpoczęto w połowie 1931 r.; w dniu 2 sierpnia odbyła się  uroczystość położenia kamienia węgielnego. Wykonawstwo powierzono lokalnym przedsiębiorstwom wybranym w drodze konkursu ofert – roboty budowlane prowadziły połączone firmy inż. Smorgońskiego, Giedroycia i Posseka, zaś roboty instalacyjne – „Dom Handlowo-Przemysłowy inż. W. Malinowski sp. z o.o.” Budowa i wykańczanie okazałego gmachu trwało półtora roku; w grudniu 1932 r. Izba rozpoczęła działalność w nowej siedzibie przy ul. Mickiewicza. W obszernym gmachu oprócz biur Izby i kilku mieszkań służbowych, znalazły się  także pomieszczenia Giełdy Zbożowo-Towarowej, oddziału Komunalnej Kasy Oszczędności oraz mniejszych stowarzyszeń gospodarczych. W 1935 r. podpisano umowę ze Związkiem Propagandy Turystycznej Ziemi Wileńskiej, które zajęło część lewego skrzydła. W największej sali urządzono Wystawę Regionalną prezentującą wyroby przemysłu ludowego Wileńszczyzny. W latach 1937-1938 ściany sali reprezentacyjnej Izby ozdobione zostały freskami autorstwa Józefa Horyda. Trzy alegoryczne kompozycje figuralne przedstawiały gałęzie przemysłu i gospodarki najbardziej charakterystyczne dla obszaru objętego działalnością Izby; na plafonach sufitu ukazano herby województw wchodzących w jego skład. O polichromii w Izbie Przemysłowo-Handlowej z uznaniem pisał warszawski krytyk sztuki: „utalentowany malarz wileński szczęśliwie rozwiązał dekorację  sali reprezentacyjnej, umiejętnie dzieląc płaszczyzny z kompozycjami alegorycznymi, przy trudnym użyciu motywów i emblematów handlu i przemysłu”. 

Po II wojnie światowej w budynku mieścił się  Wileński Komitet Miejski Komunistycznej Partii Litwy. Obecnie dawny gmach Izby Przemysłowo-Handlowej jest siedzibą Trybunału Konstytucyjnego Republiki Litewskiej. 

Architektura 

Trójkondygnacyjny, okazały gmach Izby Przemysłowo-Handlowej wzniesiono z trzech prostopadłościennych brył zestawionych ze sobą  pod kątem prostym. Korpus główny, usytuowany w linii zabudowy ulicy Mickiewicza, zaakcentowany został przez narożny trójarkadowy podcień i prostokątne, biegnące przez dwie kondygnacje, okna oświetlające znajdującą się we wnętrzu salę reprezentacyjną. Arkady podcienia i rytm wąskich, wysokich okien, monumentalizują  bryłę  gmachu, nadając mu dostojną, pełną  powagi formę. Tłem dla tej części są elewacje boczne – pozbawione detalu poza zaznaczonym w tynku, delikatnym pasmowym boniowaniem cokołu. 

Kubiczne bryły, kompozycja elewacji i zastosowane rozwiązania konstrukcyjne, pozwalają zaliczyć gmach Izby Przemysłowo-Handlowej do grupy wczesno modernistycznych obiektów międzywojennego Wilna, w których prostota nowoczesnej formy złagodzona została motywami o proweniencji historycznej.  

Adres historyczny: ul. Mickiewicza 32 

Adres współczesny: Gedimino Prospektas 36