Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002080-P/162393

Kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Pannie Marii w Wacowicach

Załużany | Ukraina | obwód lwowski | rejon drohobycki
ukr. Залужани, do 1946 Wacowice (ukr. Wacewyczi, Вацевичі)
Identyfikator: POL-002080-P/162393

Kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Pannie Marii w Wacowicach

Załużany | Ukraina | obwód lwowski | rejon drohobycki
ukr. Залужани, do 1946 Wacowice (ukr. Wacewyczi, Вацевичі)

Warianty nazwy:

Kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Pannie Marii w Wacowicach (dawniej Załużany)

Zarys historyczny
Wacowice dziś już nie istnieją pod swoją dawną nazwą. Jeśli chcielibyśmy szukać tej miejscowości na ukraińskiej mapie, powinniśmy raczej namierzać „Załużany” leżące około 7 km od Drohobycza. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z roku 1410. Przez wieki zmieniała ona właścicieli, przechodząc z rąk Wacowskich (lub Waczowskich) herbu Sas, do Laskowskich, Ramułtów, Stadnickich, a w wiekach XIX/XX do Tarnowskich.

To właśnie przedstawicielka tej ostatniej rodziny, hrabina Maria Tarnowska ze Śniatyńki, ufundowała sporą sumę pod stworzenie niezależnej placówki duszpasterskiej. Było to w początkach lat 20. XX wieku. Do tej pory miejscowość podlegała pod parafię w Rychcicach. Początkowo stworzono tu ekspozyturę, którą podniesiono do rangi parafii nieusuwalnej w październiku roku 1928. Drewniany obiekt sakralny stanął tu w roku 1923. Przeniesiono go z niedalekiego Lipowca. Konsekracja miała miejsce w tym samym roku.

Wizytator odwiedzający świątynię na początku lat 30. napisał: „kościółek malutki, drewniany, ale schludnie utrzymany, sprzętów ma dość”. W owym czasie parafia obejmowała m.in.: Wacowice, Śniatynkę z Rakowcem i Wolę Jakubową, Glinne i Starą Wieś.

Ostatni proboszcz wyjechał z miejscowości wiosną roku 1945. Rok później kościół został zamknięty. W latach 1955-1956 rozebrano obiekt, jednocześnie wykorzystując materiały stolarskie przy miejscowym domu dziecka. Od roku 1990 w miejscu świątyni stoi pomnik poświęcony ofiarom wojny.

Architektura
Kościół był położony w zachodnim krańcu wsi. Obiekt był prawdopodobnie orientowany, o szkieletowej konstrukcji, drewniany. Pod względem materiałowym podstawę stanowił dąb, ale szalunek (zarówno od wewnątrz jak i od zewnątrz) wykonano z jodłowych desek. Pod względem bryły mieliśmy do czynienia raczej z jednolitą przestrzenią o długości około 13 m i szerokości około 7 przy wysokości 5 m. Po lewej stronie ołtarza głównego znajdowała się zakrystia. Chór muzyczny funkcjonował w formie balkonu i był dostępny schodami z wnętrza. Ciekawostkę stanowił strop o złożonej konstrukcji. Od frontu znajdował się otwarty ganek, wsparty na dwóch drewnianych słupach. Do kościoła prowadziły dwuskrzydłowe, dębowe drzwi. Dachy pokryto blachą cynkowaną i miedziowaną. Wieżyczka na sygnaturkę miała złocony hełm, zwieńczony krzyżem. Krzyże znajdowały się też w zwieńczeniu ganku oraz dachu kościoła i zakrystii.

Do najważniejszych elementów związanych z wyposażeniem i otoczeniem kościoła należały m.in.:
• Ołtarz „w stylu cerkiewnym”, z górną częścią w formie trzech wieżyczek zakończonych krzyżami. W polu obraz Zwiastowanie, kopia nieokreślonego pierwowzoru włoskiego. Mensa i tabernakulum drewniane;
• Ambona drewniana, dostępna od zakrystii, z czworobocznym koszem wspartym na drewnianym filarze,
• Organy sześciogłosowe,
• Feretrony, obrazy, stacje Drogi Krzyżowej,
• Rzeźba Chrystus Zmartwychwstały,
• Dzwonnica o szkielecie z belek dębowych, nie oszalowana,
• Trzy dzwony z napisami cyrylicznymi.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1904/1923 - przeniesienie obiektu z Lipowca do Wacowic

Bibliografia i archiwalia:

  • Ewa Herniczek „Kościół parafialny p.w. Zwiastowania Pannie Marii w Wacowicach.” W:” Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego” T. 6. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 1998, s. 201-203.

Publikacja:

21.07.2024

Ostatnia aktualizacja:

21.07.2024

Opracowanie:

Michał Dziadosz
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz