Fotografia przedstawiająca Manifestacja oraz dorobek polonii amerykańskiej
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: DAW-000553-P/194046

Manifestacja oraz dorobek polonii amerykańskiej

Identyfikator: DAW-000553-P/194046

Manifestacja oraz dorobek polonii amerykańskiej

Artykuł, który przy okazji przeniesienia zwłok gen. Krzyżanowskiego, przypomina o roli polonii amerykańskiej w budowaniu Stanów Zjednoczonych. Opisana jest sama wielka manifestacja licząca według gazety 50 tys. „Polusów z Nowego Jorku i okolic”. Wspomniane jest „kopanie tuneli pod Hudsonem” (Źródło: „Dziennik Polski”, Czeski Cieszyn 1937, R: 4, nr 249, s. 3, za: Śląska Biblioteka Cyfrowa).

 

Uwspółcześniony odczyt tekstu

 

Nie damy się! Nas tu jest siła!”.

Jak Polacy podbili Nowy Jork. Donosiliśmy już o wielkich uroczystościach ku czci Pułaskiego w Nowym Jorku. Z obchodem tym złączyła się jeszcze inna uroczystość polska w Stanach Zjednoczonych, a mianowicie przeniesienie zwłok śp. gen. Włodzimierza B. Krzyżanowskiego, bohatera walk o wolność Stanów Zjednoczonych - na cmentarz narodowy w Arlington. Była to wspaniała parada polskości, której sukces wypadł ponad wszelkie spodziewania. Gazety polskie w Ameryce przynoszą całostronicowe opisy tej olbrzymiej manifestacji, w której wzięło udział 50 000 przedstawicieli Polonii z Nowego Jorku i okolicy. 

Nowojorski „Nowy Świat” pisze: 

„Nie jednemu łzy w oczach się kręciły, gdy o mury drapaczy chmur na Piątej Ulicy odbijało się echo pieśni: ‘My, Pierwsza Brygada’… Grali ją młodzi Polacy amerykańscy w strojach narodowych, maszerując za sztandarem gwiaździstym. Tysiące i tysiące młodzieży w mundurach barwnych, w harcerskich ubraniach, w barwnych pelerynach, podtrzymując rękami i sercami morze chorągiewek polskich… Policjanci przecierali oczy, nie wierzyli, czy to sen, czy jawa. Skąd się tylu Polaków wzięło?… I znów szła nowa grupa dzieci w strojach narodowych, nowa masa ludzi, nowy las sztandarów. Maszerują miarowo i bez znużenia, z wytrwałością chłopa, z wytrzymałością robotnika, stare kobiety z zaciśniętymi wargami; pewnie zmęczone nogi bolały, pewnie przemarzły do kości, pewnie głodne… Rzuciliśmy Nowemu Jorkowi wyzwanie i niebu nieprzyjaznemu, bo chcieliśmy coś o sobie powiedzieć…”.

„Wiadomości Codzienne”, wychodzące w Cleveland, opisują również entuzjastycznie uroczystości nowojorskie: 

„Bał się sławetny kaznodzieja radiowy ks. Coughlin, że Polacy Washington na Waszyngtoński zmienią (aluzja do walki popularnego mówcy radiowego amerykańskiego z tamtejszą Polonią) - ale gdyby się był przejechał do Waszyngtonu na uroczystości z okazji przeniesienia zwłok gen. Krzyżanowskiego i uroczystości ku czci Pułaskiego, to by na pewno był zaskoczony imponującą siłą polskich organizacji w Ameryce. Bo choć Polacy nie zmienili Washingtonu na Waszyngtoński i zmieniać nie zamierzają, to jednak całą stolicę zawojowali.”.

Trumnę gen. Krzyżanowskiego przewieziono na lawecie armaty w asyście batalionu strzelców amerykańskich z fortu Hamilton i członków Legionu Polskiego armii amerykańskiej do zbrojowni w Nowym Jorku i tam wystawiono na widok publiczny pod strażą weteranów obu armii: amerykańskiej i polskiej. W niedzielę zaś odbyła się parada, jakiej Nowy Jork jeszcze nie widział. 50 000 Polaków z Nowego Jorku i okolic wzięło udział w paradzie, a 75 000 amerykańskich Żydów i Irlandczyków patrzyło i nie wierzyło, że tylu Polaków jest w Ameryce. 

Wszędzie słychać język polski. Na kolejach, w tramwajach, na subwayach, na kolejkach górnych i na ulicach - wszędzie język polski. Nikt się nie wstydzi po polsku mówić. Raz tym Irlandczykom i innym pokurczom Tamani-Hallu pokażemy, że tu polska wiara idzie. I szli. Szli marszem wojennym.

Czas powstania:

1937

Słowa kluczowe:

Publikacja:

30.09.2025

Ostatnia aktualizacja:

10.10.2025
rozwiń
Artykuł prasowy z 1937 roku zatytułowany 'Nie damy się! Nas tu jest siła!' opisuje wielką paradę polonii amerykańskiej w Nowym Jorku, z udziałem 50 000 uczestników świętujących wkład Polaków w USA.

Załączniki

1

Projekty powiązane

1
  • Artykuł prasowy z 1937 roku zatytułowany 'Nie damy się! Nas tu jest siła!' opisuje wielką paradę polonii amerykańskiej w Nowym Jorku, z udziałem 50 000 uczestników świętujących wkład Polaków w USA.
    Polonika przed laty Zobacz