Kamienica przy Sonnenstraße 10 - miejsce zamieszkania Adama Chielowskiego (św. Brata Alberta), Monachium (Niemcy), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Monachium szlakiem Adama Chmielowskiego (św. Brata Alberta)
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002115-P

Monachium szlakiem Adama Chmielowskiego (św. Brata Alberta)

Identyfikator: POL-002115-P

Monachium szlakiem Adama Chmielowskiego (św. Brata Alberta)

Adam Chmielowski (1845-1916) znany jest przede wszystkim z udziału w powstaniu styczniowym oraz działalności zakonnej w regule św. Franciszka z Asyżu, gdy przywdziwszy szary habit jako Brat Albert poświęcił się pracy na rzecz ubogich i bezdomnych. Niewielu jednak pamięta, że w latach 70. XX w. był jednym z najbardziej obiecujących młodych polskich malarzy i teoretyków sztuki działających w Monachium. Jego ówczesne prace zdradzały wpływy realizmu i zapowiadały nurt symbolizmu w sztuce polskiej.

Monachijski epizod Chmielowskiego

W 1870 r., dzięki stypendium od hrabiego i mecenasa sztuki Włodzimierza Dzieduszyckiego, Chmielowski wyjechał do Monachium aby studiować na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Podczas pięcioletniego pobytu w mieście wstąpił na Akademii do klasy malowania z natury i pobierał nauki malarstwa m.in. u przedstawiciela szkoły düsseldorfskiej Hermanna Anschütza (1802-1880) oraz niemieckiego malarza historycznego Alexandra Strähubera (1814-1882). Zapisał się do stowarzyszenia Kunstverein. Obracał w środowisku polskich malarzy, m.in. Józefa Brandta (1841-1915), braci Maksymiliana (1846-1874) i Aleksandra (1850-1901) Gierymskich czy Józefa Chełmońskiego (1849-1914), które przyjęło się nazywać „szkołą monachijską”. Grupę tę tworzyli artyści, którzy w dużej mierze podobnie jak on, po powstaniu styczniowym i zamknięciu warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych opuścili Polskę. Łączyła ich wspólnota zainteresowań malarstwem romantycznym i tematyką związaną z Polską. W swych pracach chętnie uwieczniali rodzimy krajobraz oraz sceny z powstania styczniowego. Ich płótna charakteryzowała atmosfera tajemniczości i kontemplacyjny nastrój (niem. Stimmung). W gronie kolegów Chmielowski wyróżniał się znajomością teorii sztuki. 

Pracownia przy Sonnenstraße 10

Ze względu na ograniczone fundusze, w latach 1873-1874 Chmielowski współdzielił niewielką pracownię i mieszkanie z Maksymilianem Gierymskimi w kamienicy przy Sonnenstraße 10. Położone w centrum miasta, przy zielonym bulwarze na granicy dzielnic Altstadt i Ludwigsvorstadt, lokum znajdowało się zaledwie pół godziny spacerem od uczelni. 

Korespondancja Chmielowskiego z tego okresu z Lucjanem Siemińskim, ujawnia, że choć Chmielowskiego i Gierymskiego różniły poglądy i usposobienie, połączyła ich bliska przyjaźń. Adam towarzyszył Maksymilianowi w ostatnich dniach życia w kurorcie Reichenhall. Gierymski zmarł w obecności przyjaciela w 1874 r. Po jego śmierci Chmielowski opuścił Monachium i powróciił do ojczyzny. Być może strata wpłynęła na jego decyzję o przywdzianie habitu. 

Biogram twórcy na stronie internetowej Porta Polonica, https://www.porta-polonica.de/pl/lexikon/chmielowski-adam?page=1#body-top

O sztuce Adama Chmielowskiego w serwisie internetowym Culture.pl, https://culture.pl/pl/tworca/adam-brat-albert-chmielowski

Osoby powiązane:
Czas powstania:
XIX w.
Bibliografia i archiwalia:
  • K. Matuszewski, Naturalne uwarunkowania życia duchowego świętego Alberta Chmielowskiego, praca doktorska, KUL, Lublin 2015, https://repozytorium.kul.pl/server/api/core/bitstreams/21a552c8-cb32-49da-a714-0fd534f28853/content, s. 188-189.
Publikacja:
23.07.2024
Ostatnia aktualizacja:
24.08.2024
Opracowanie:
Muszkowska Maria
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz