Krótkie sprawozdanie przedstawiające postępy rzeźbiarza Henryka Kuny w tworzeniu pomnika Adama Mickiewicza mającego stanąć w Wilnie. W związku z wybuchem II wojny światowej pomnika nie ukończono. Informacja zamieszczona w czasopiśmie „Sztuki Piękne”,1933, nr 10, s. 363-364 (domena publiczna, przedruk za Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego, Katowice).

Uwspółcześniony odczyt tekstu.

Budowa pomnika Adama Mickiewicza.

Warunki umowy, zawartej między Komitetem Głównym Budowy Pomnika A. Mickiewicza w Wilnie z art. rzeźbiarzem Henrykiem Kuną, przewidują, że pomnik będzie całkowicie ukończony i ustawiony na wyznaczonym miejscu w Wilnie w czerwcu 1935 r. Dotychczasowy przebieg prac pozwala przypuszczać, że o ile nie zawiodą środki finansowe, termin ten będzie dotrzymany. W październiku ubiegłego roku p. Kuna przedstawił Komisji Odbiorczej Komitetu model w gipsie postaci wieszcza naturalnej wielkości (około 1 m 80 cm) oraz rozpoczęte pierwsze płaskorzeźby w glinie. W ciągu zimy ubiegłego roku p. Kuna kontynuował prace nad płaskorzeźbami, które wykonywał w glinie i odlewał następnie w gipsie, oraz rozpoczął pracę nad posągiem Mickiewicza wysokości 6 m, to jest w wymiarach przewidzianych w projekcie pomnika. Początkowo artysta zamierzał wykonać rzeźbę postaci do odlewu w glinie i gipsie, za zgodą jednak Zarządu Komitetu zdecydował się przygotować model drewniany, ponieważ pozwala to na spokojniejsze i bardziej precyzyjne opracowanie rzeźby. Drewniany model po wykonaniu odlewu w brązie stanie się własnością Komitetu. W sierpniu r. b. Komisja Odbiorcza w składzie: prof. Słendziński, prof. Lalewicz, prof. Breyer i dr Lorentz stwierdziła, że wszystkie płaskorzeźby w liczbie 12 są wykonane i odlane w gipsie, a prace nad posągiem w drzewie dobiegają końca. W tym samym czasie Komisja dokonała odbioru pierwszego transportu granitu z kamieniołomów wołyńskich od firmy Grzezowski i Strug. W chwili obecnej prawie wszystek granit, potrzebny do budowy, znajduje się w Warszawie, granit na stopnice jest już w znacznej części obrobiony i rozpoczęto kucie w kamieniu pierwszych płaskorzeźb. Za 2 do 3 tygodni model drewniany posągu będzie ostatecznie ukończony, a w ciągu zimy Komitet rozważy oferty na wykonanie odlewu w brązie. Ponieważ ze względów technicznych prace rzeźbiarskie i odlewnicze wykonuje się w Warszawie, wilnianie na ogół nie mieli dotąd możności naocznie przekonać się, jak realnie postępuje naprzód sprawa budowy pomnika. Przed kilku dniami komunikaty w prasie przyniosły wiadomość o zamiarze Komitetu przystąpienia do budowy fundamentu pod pomnik na ul. Mickiewicza. W dniu 11 października na posiedzeniu, które odbyło się pod przewodnictwem prezydenta Maleszewskiego, rozważano szczegółowo sprawy związane z budową fundamentu, po czym Komisja Wykonawcza Komitetu łącznie z zaproszonymi rzeczoznawcami ustaliła kolejność robót. Ze względu na wymiary pomnika (wysokość przeszło 17 m) fundament uchwalono wykonać w sposób jak najbardziej trwały i uprzednio zbadać grunt za pomocą wiercenia. Próbne wiercenie zostało już wykonane pod kierunkiem dyr. Jensza w ciągu ostatnich dni. W najbliższym czasie zostanie oznaczony teren pod pomnik i nastąpi urządzenie objazdu oraz ogrodzenie miejsca budowy. Trzeba przypomnieć, że pomnik stanie pośrodku obecnej jezdni na ul. Mickiewicza mniej więcej u wylotu alei prowadzącej do wodotrysku. Jezdnia i chodniki będą w przyszłości obiegać pomnik dwustronnie, na razie jednak wykonany będzie tylko jeden odcinek jezdni i chodnika - od strony skweru. Nowa jezdnia przebiegać będzie po tej stronie mniej więcej linią obecnego chodnika. Następnym etapem prac fundamentowych będzie przełożenie rurociągu wodociągowego, gazowego i kabli, skasowanie kanału kanalizacyjnego i przestawienie lamp elektrycznych. Wszystkie te prace będą wykonane w najbliższych tygodniach, po czym rozpocznie się budowa fundamentu.