Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: DAW-000385-P/165744

Wspomnienia dawnego Lwowa

Lwów | Ukraina | obwód lwowski | rejon lwowski
ukr. Lwiw (Львів)
Identyfikator: DAW-000385-P/165744

Wspomnienia dawnego Lwowa

Lwów | Ukraina | obwód lwowski | rejon lwowski
ukr. Lwiw (Львів)

W tekście wspomniane są historyczne budowle lwowskie, w tym te położone na ulicy Zielonej, na której „pada w gruzy” stary pałacyk hr. Zamoyskich. W dalszej części tekstu opisana jest historia pałacyku oraz kwestia zamiany go na dom czynszowy. Wspomniane jest wyburzanie pałacyku w miejscu którego (oraz innych budynków) ma powstać nowa ulica z szeregiem domów czynszowych (Źródło: „Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany”, Warszawa 1912, nr 20, s. 7, nr 51, s. 6-8, za: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa).

 

Uwspółcześniony odczyt tekstu

 

Z dawnego Lwowa.

Z roku na rok, rzec można z miesiąca na miesiąc, zatraca Lwów swój dawny wygląd. Wygórowana cena gruntów, wysokie czynsze najmu mieszkań i wywołana tym gorączka spekulacyjno-budowlana dokonywają szybko tej przemiany. Charakterystyczne dworki, kryjące się po przedmieściach w zieleni drzew i krzewów, i skromne jednopiętrowe kamieniczki ustępują przed kolosami czynszowymi, wznoszonymi niejednokrotnie w stylu niesmacznej secesji wiedeńskiej, tak nie harmonizującej tu z resztą otoczenia. Jedną z części Lwowa, która najdłużej zachowała swój pierwotny, na poły podmiejski charakter, była ulica Zielona. 

Kilka pałacyków, dalej skromne dworki, które ku rogatce ustępowały miejsca chatom przedmiejskim, tonęły tu w zieleni parków i ogrodów, usprawiedliwiając w rzeczy samej nazwę ulicy „Zielonej”. Ale wzrastający ruch budowlany nie pominął i tej strony; coraz bardziej miejsce ogródków zajmować zaczęły szare mury kamienic. Przeprowadzona w roku 1901 w tej ulicy linia tramwaju elektrycznego przyspieszyła jeszcze bardziej jej zabudowanie. I oto właśnie pada w gruzy jeden z ostatnich charakterystycznych budynków w tej części miasta: stary pałacyk, ongi własność hrabiów Zamoyskich. Pałacyk ten, zbudowany w oryginalnym, choć może trochę pretensjonalnym stylu, powstał na początku XIX wieku, służąc zrazu za czasową, następnie stałą siedzibę właścicielom. 

Odegrał on też pewną rolę w latach 1860–1863, położony bowiem w miejscu mało uczęszczanym i nie rzucającym się w oczy władzy policyjnej, służył jako bezpieczne miejsce dla narad komitetów organizacyjnych ruchu narodowego. Z biegiem czasu zaciszną tę siedzibę magnacką obrócono na dom czynszowy, odnajmując poszczególne ubikacje. Piękna okrągła salka na piętrze pałacu rozbrzmiewała jeszcze w ubiegłym karnawale odgłosem ochoczych tańców podczas zabaw, jakie tam rozmaite komitety karnawałowe urządzały. Wreszcie przeszedł pałacyk wraz z przyległym obszarem w ręce przedsiębiorców, którzy położyli kres jego istnieniu. 

Na miejscu tym powstanie nowa ulica z całym szeregiem kilkupiętrowych domów czynszowych. Razem z pałacykiem padł ofiarą gorączki budowlanej także piękny, z odwiecznych drzew złożony, w ostatnich czasach co prawda dość zaniedbany park, który niemało uroku dawał całemu otoczeniu. Przy robotach ziemnych tam prowadzonych natrafiono na istne cmentarzysko, odkopując około 50 czaszek ludzkich. Pochodzenie ich nie jest dotąd zbadane. Możliwe jest, że istniał tam cmentarz należący do kościoła św. Urszuli, zamienionego dziś na kościół ewangelicki, lub też odbyła się tu jedna z tak licznych potyczek, jakie pod murami Lwowa miały miejsce.

Czas powstania:

1912

Słowa kluczowe:

Publikacja:

31.10.2024

Ostatnia aktualizacja:

17.10.2025
rozwiń

Załączniki

1

Projekty powiązane

1
  • Strona z numeru z 1912 roku 'Ziemia. Tygodnik Krajoznawczy Ilustrowany' z artykułem 'Z dawnego Lwowa' omawiającym historyczne budowle na ulicy Zielonej, w tym wyburzenie pałacyku Zamoyskich.
    Polonika przed laty Zobacz