Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie
Licencja: domena publiczna, Źródło: Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie, „Sztuki Piękne”,1931, nr 10, s. 392, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie
Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie
Licencja: domena publiczna, Źródło: Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie, „Sztuki Piękne”,1931, nr 10, s. 392, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: DAW-000047-P/118163

Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie

Identyfikator: DAW-000047-P/118163

Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie

Notatka zamieszczona w czasopiśmie „Sztuki Piękne”,1931, nr 10, s. 392 (domena publiczna, przedruk za Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego, Katowice) zawiera zreferowany przez arch. Juliusza Kłosa opis prowadzonych prac i ich rezultatów w kaplicy św. Kazimierza w Wilnie, które m.in. wykluczyły, aby kaplica ta była miejscem pochówku Aleksandra Jagiellończyka i Barbary Radziwiłłówny. Ostatecznie, jeszcze w tym samym roku badaczom udało się odnaleźć groby w katedrze. 

 

Uwspółcześniony odczyt tekstu.

 

W sprawie podziemi kaplicy św. Kazimierza w Bazylice.

 

Komisja historyczno-artystyczna Komitetu Ratowania Bazyliki Wileńskiej zebrała się w kaplicy św. Kazimierza w składzie: prof. dr M. Morelowskiego, zastępcy przewodniczącego ks. prałata Sawickiego, rektora Bazyliki, prof. J. Kłosa, architekta, kierownika robót restauracyjnych, J. Hoppena, sekretarza Komisji, I. Liziębły, M. Brensztajna oraz członków Komisji Technicznej Komitetu: pp. J. Borowskiego, arch. S. Narębskiego w celu zapoznania się z bieżącym stanem robót.

Kierownik robót, prof. J. Kłos, zreferował szczegółowo rezultat prac dotychczasowych. Po zdjęciu posadzki marmurowej i usunięciu znajdującego się pod nią gruzu, przekonano się, że pod kaplicą św. Kazimierza nie było nigdy podziemi sklepionych. Podczas murowania fundamentów kaplicy zaprojektowano sklepienia krzyżowe, czego śladem są łuki tarczowe, wykonane po trzy w każdej ze ścian oraz okienka, doprowadzające światło z zewnątrz, lecz wkrótce zaniechano widocznie tego zamiaru, najprawdopodobniej wskutek pojawienia się wody gruntowej powyżej podeszwy fundamentów. Oczywistym dowodem tego jest brak jakichkolwiek śladów sklepień na murach, jak też pozostawienie wewnątrz podziemi kaplicy fundamentów dawnej kaplicy Wołłowiczowskiej, które musiałyby być usunięte dla wykonania projektowanych sklepień. Fundamenty te wykazują wątek muru średniowieczny, z cegły dużego formatu, ułożonej w wiązaniu polskim. Wynika więc z tego, że już w trakcie budowania kaplicy zrezygnowano z wykonania sklepów i przestrzeń między fundamentami zasypano gruzem. W konsekwencji więc nie zasklepiono również okienka w ścianie wschodniej kaplicy, lecz zasypano je gruzem. Nie da się więc pomyśleć, by pod kaplicę przeniesiono trumny ze zwłokami królewskimi (króla Aleksandra, Elżbiety i Barbary Radziwiłłówny), na co zresztą brak jakichkolwiek dowodów historycznych.

Odsłonięty pod ołtarzem kaplicy mur, ułożony nieregularnie i niedbale z kamienia polnego, stanowi prawdopodobnie jedynie podmurowanie pod podium ołtarza, choćby dlatego, że jest bardzo płytki, wobec czego trudno przypuścić, by tam mogły się mieścić groby królewskie. Podmurowanie to Komisja postanowiła rozebrać ostrożnie, przypuszczając, iż może znajdzie się w nim urna z sercem Władysława IV.

Przewodniczący Komisji wyraził gorące podziękowanie ks. prałatowi A. Sawickiemu, rektorowi Bazyliki, oraz prof. J. Kłosowi, kierownikowi robót, za pieczołowitość okazaną w sprawie o znaczeniu tak doniosłym, po czym Komisja zaaprobowała program robót najbliższych i uznała za konieczne rozebranie podmurowania podołtarzowego. Stwierdzono również, że dotychczasowe badania historyczno-archiwalne zbiegają się zupełnie z rezultatami dokonanych prac, albowiem przypuszczenia o przeniesieniu zwłok królewskich do kaplicy św. Kazimierza polegają tylko na domysłach.

 

Publikacja:

17.07.2023

Ostatnia aktualizacja:

13.05.2025
rozwiń
Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie Fotografia przedstawiająca Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie Galeria obiektu +1
Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie
Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie Fotografia przedstawiająca Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie Galeria obiektu +1
Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie

Załączniki

1
  • Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie Zobacz

Projekty powiązane

1
  • Zreferowanie rezultatów prac restauracyjnych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie
    Polonika przed laty Zobacz