Chocimska twierdza była świadkiem dwóch kluczowych triumfów Rzeczypospolitej, odniesionych w bitwach z wojskami tureckimi w 1621 i w 1673 r. W pierwszej batalii polskimi oddziałami kierował hetman Jan Karol Chodkiewicz, w drugiej rolę dowódcy pełnił przyszły król, hetman Jan Sobieski. O sukcesie Korony decydowały zarówno umiejętności żołnierzy i talent ich zwierzchników, jak i militarne wartości zamku.

Dzieje fortalicji
Pierwsza odnotowana w źródłach forteca istniała w Chocimiu już ok. 1140 r. Budowla o konstrukcji drewnianej należała wówczas do Księstwa Halickiego. W późniejszym czasie na jej miejscu wzniesiono murowany zamek na planie czworokąta, którego powstanie datuje się na XIII w. lub na lata 1325-1380. O modernizacje twierdzy, która od początku miała pełnić funkcje obronne, dbali kolejni włodarze, przede wszystkim Hospodarowie Mołdawscy (należy zarazem pamiętać, że od 1387 r. Mołdawia była lennem Rzeczypospolitej). Do najważniejszych etapów w dziejach kompleksu należała przebudowa przeprowadzona na zlecenie Stefana III Wielkiego po połowie XV w., w wyniku której zamek otrzymał nieregularny obrys, dostosowany do topografii, wzmocniony masywnymi murami, wieżami i basztami. Na jego obszarze wydzielono m.in. strefę dla żołnierzy, reprezentacyjną siedzibę oraz kaplicę. W 1538 r. Chocim został zdobyty przez oddziały hetmana Jana Tarnowskiego - w trakcie walki ucierpiały wieże i część muru południowego, który w trakcie odbudowy został przesunięty poza obrys wcześniejszej twierdzy (powiększając tym samym obszar fortalicji). Ćwierć wieku później zamek został ponownie odebrany Mołdawii przez Dymitra Wiśniowieckiego. Jak zostało wcześniej wspomniane, pod Chocimiem miały miejsce wielkie wiktorie wojsk Korony w 1621 oraz w 1673 r. Chocim nie pozostał w polskich rękach zbyt długo (często przechodząc w ręce innym mocarstw i okresowo powracając do Rzeczypospolitej). W drugiej dekadzie XVIII w., gdy zamkiem dysponowali Turcy, wzmocniono fortyfikacje wznosząc masywne wały ziemne, kształtując nowe bastiony i bramy (Kamieniecką, Podolską, Jasską, Ruską oraz Banderską). Ówcześni gospodarze dostosowali kompleks do własnej religii i kultury, budując meczet z minaretem oraz łaźnię. Po Imperium Osmańskim w 1812 r. dobra przejęli Rosjanie, którzy m.in. wystawili obok zamku cerkiew. Dalsze zmiany polityczno-własnościowe sprawiły, że w XX stuleciu Chocim należał do Rumunii (dwukrotnie) i Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, by w 1991 r. znaleźć się na terytorium Ukrainy. Dla twierdzy kluczowa była decyzja o udostępnieniu jej do zwiedzania jako jednej z najważniejszych i najlepiej zachowanych budowli obronnych na Kresach.

Architektura chocimskiego zamku
Silny wpływ na bryłę zamku miało usytuowanie obiektu na stromym zboczu schodzącym ku rzece Dniestr. Mury obwodowe o grubości ponad 5 m, osiągające wysokość nawet 40 m, zostały skonstruowane z kamienia uzupełnionego o ceglane ornamenty w formie meandrów (częściowo zachowane). Od południa kompleks poprzedzono fosą, nad którą przerzucony został most prowadzący do głównej bramy. System obronny uzupełniały masywne wieże dostosowane do obserwacji terenu i ostrzału artyleryjskiego: wejściowa; południowo-zachodnia (pełniąca niegdyś rolę kuźni); zachodnia (połączoną z siedzibą komendanta, osiągająca wysokość ponad 62 m); wschodnia (dochodząca do 55 m wysokości) i północna (o murach wysokości 68 m). Wewnętrzny dziedziniec ze studnią okalają zabudowania z czasów największej świetności zamku: kaplica, rezydencja komendanta (o elewacji z cegły i kamienia, z profilowanymi obramieniami okien), koszary i pomieszczenia gospodarcze. Chocimska twierdza, odznaczająca się złożoną i wielowątkową historią. Położona była na terenie przygranicznym, stale narażonym na konflikty zbrojne. Sytuacja polityczna i topografia zbocza sprawiły, że zamek uzyskał unikatową, monumentalną bryłę (wymagającą znacznego nakładu środków i umiejętności inżynierów), górującą nad doliną Dniestru.