Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001436-P/135375

Ogrody Villa Toeplitz w Varese

Identyfikator: POL-001436-P/135375

Ogrody Villa Toeplitz w Varese

Warianty nazwy:

ob. własność Università degli Studi dell’Insubria

Wzorowane na manierystycznym arcydziele, Villa d’Este w Tivoli, ogrody rodziny Toeplitzów otaczające ich niewielką willę imponują krajobrazowym rozmachem, bogactwem flory, urodą kompozycji architektonicznej. Miejscowa tradycja przypisuje Jadwidze Mrozowskiej właściwe autorstwo koncepcyjne całego tego założenia.

Wybudowana w 1901 r. neorenesansowa willa na północnym przedmieściu Varese stanowiła własność rodziny przemysłowców Frey, następnie niemieckiej rodziny Hannesen. Jej projektantem (lub tylko kierownikiem budowy) był miejscowy inżynier Alfredo Speroni. Całą posiadłość kupił pochodzący z Warszawy bankier Józef Leopold Toeplitz, od 1912 obywatel włoski, współwłaściciel Banca Commerciale Italiana, której od kilku lat był już dyrektorem oddziału w Mediolanie. Wraz z poślubioną w 1918 aktorką, Jadwigą z Mrozowskich, uczynili z Varese swoją główną rezydencję włoską. Fortuna i wpływy Toeplitza, w latach 20. XX w. kierującego największą instytucją finansową faszystowskich Włoch, pozwalały na nieograniczone niemal inwestycje. W świetle obecnych ustaleń nie jest jasne, czy kupiona w 1914 willa została przebudowana od razu, czy dopiero w latach 1920-1926, gdy dodano mansardy, boczną wieżyczkę oraz małe obserwatorium astronomiczne z metalową kopułą. Rozbudowa nie zmieniła jednak charakteru rezydencji jako niewielkiego podmiejskiego pałacyku. W tychże latach paryskie atelier Adam et Collin przeprowadziło wielkie prace nad znacznie powiększonym obszarem parku otaczającego willę. Zgodnie z powszechną w tym czasie modą odwołano się do wzorów ogrodu all’italiana, głównie manierystycznych założeń toskańskich i rzymskich. Centralnej części parku nadano regularną kompozycję z tarasami, kaskadą, fontannami naśladującymi te z Villa d’Este. Na szczycie założenia las cyprysów okala belweder pozwalajacy ogarnąć wzrokiem całość kompozycji. Otaczające tę część arboretum ma bardziej dziki charakter, znalazły się w nim liczne rzadkie gatunki drzew egzotycznych (m.in. sekwoja, cedry libańskie i himalajskie, rozmaite gatunki dębów), wybierane w czasie dalekich podróży przez Jadwigę Mrozowską, która zdobyła dużą wiedzę geograficzną i botaniczną a wyprawom nadawała naukowy charakter. Przypisuje się jej ogólną koncepcję tej części parku, lub też całego kompleksu, nie zostało to jednak potwierdzone. Na przylegającym do posiadłości cmentarzu Sant’Ambrogio znajduje się okazały grobowiec Toeplitzów i Mrozowskich, z malowidłem Jana Rosena. Po II wojnie światowej syn Józefa z pierwszego małżeństwa, Ludwik sprzedał posiadłość braciom Mocchetti, ci zaś w 1972 gminie Varese, która przeznaczyła willę i ogrody na użytek uczelni.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1920-1926

Twórcy:

Jadwiga Mrozowska (aktorka, tancerka, pisarka; Polska, Włochy)(podgląd), Adam et Collin (architekt krajobrazu; Francja)

Bibliografia i archiwalia:

  • M. Janocha, J. Pasierb, Polonica artystyczne w zbiorach watykańskich, Warszawa 2000, s. 365.
  • G. Montanari, „Bankier Józef Toeplitz i jego związki z Polską”, w: „Włochy i Polska 1919-2019. Sto lat wspólnej fascynującej podróży”, red. J. Miziołek, Warszawa 2019, s. 76-77, 83.

Słowa kluczowe:

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007
Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Fotografia przedstawiająca Ogrody Villa Toeplitz w Varese Galeria obiektu +7
Varese - dzielnica Sant’Ambrogio Olona, ogrody Villa Toeplitz, 1920-1926, późniejsze zmiany, atelier Adam et Collin, proj. Jadwiga z Mrozowskich Toeplitz (?), fot. Andrzej Pieńkos, 2007

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz