W tekście przypomniany jest przywilej królewski wydany i aprobowany na sejmie wraszawskim, który nadał ojcom bernardynom w Żytomierzu plac pod kościół i klasztor. Pierwotnie postawiono tam kościół drewniany (dzięki staroście Ilińskiemu), który spłonął w 1820 r., a na jego miejsce wybudowano kościół już murowany. Przypomniana jest też krótka historia finansowa klasztoru i kościoła oraz fakt, że po ustąpieniu bernardynów w 1845 r., miejsce to zajęło łucko-żytomierskie katolickie seminarium (Źródło: „Tygodnik Illustrowany”, Warszawa 1867, T:16, s. 53-54, za: Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Łódzkiego).

Uwspółcześniony odczyt tekstu.

Kościół seminaryjny (po-bernardyński) w Żytomierzu.

Przywilej królewski, w dniu 4 kwietnia 1711 r. na instancję starosty Jana Kajetana Ilińskiego wydany i na sejmie warszawskim w r. 1711 aprobowany, nadaje oo. bernardynom w Żytomierzu plac pod kościół i klasztor. Pierwiastkowy kościołek drewniany, z mieszkaniem dla zakonników, staraniem starosty mińskiego w owym czasie na przedmieściu postawiony, zgorzał w r. 1826, a wzniesiony na temże miejscu nowy murowany kościół, z klasztorem dość obszernym, znajduje się obecnie w środkowym punkcie miasta, przy głównym rynku. Budowa ta jednak, ze składek i jałmużny prowadzona, szła bardzo powolnie. Klasztor wprawdzie stanął jeszcze przed rokiem 1830, ale kościół ukończony i poświęcony został zaledwie 1 listopada 1838 roku; poprzednio zaś nabożeństwo odbywało się w kaplicy urządzonej w refektarzu. Oprócz placu w mieście, zostającego dziś w posiadaniu seminaryum łucko-żytomierskiego, bernardyni mieli sianożęcie za miastem, cegielnię i miejsce na browar, w uroczysku zwanym Pniewo. Fundusze pieniężne klasztoru były bardzo szczupłe, bo oprócz 5 000 złotych użytych z sum zapisowych na budowę kościoła, składały się tylko z sumy 25 000 złotych, od której roczny procent wynosił zaledwie 1 250 złotych. Inne źródło dochodu, jako to wynajęcie domów i sklepów klasztornych i ofiary cząstkowe, wynosiło rocznie w przecięciu, razem z procentem od sum funduszowych, około 10 000 złotych, lecz po odtrąceniu rozchodu na światło i inne potrzeby kościoła, jakoteż na prowadzenie budowy, utrzymanie sług i gospodarstwa, zostawało na odzienie i żywność zakonników niewiele więcej jak 2 000 złotych. Zakonników zaś bywało, oprócz przełożonego, około ośmiu i tyluż braciszków. Ostatnim przełożonym był ksiądz Julian Wołonczewski. Po ustąpieniu bernardynów w początku 1845 r., seminaryum, które połączywszy w sobie na mocy rozporządzenia władzy z d. 12 listopada 1842 r. trzy oddzielne seminarya: łuckie, ołyckie i żytomierskie, miało od roku alumnów.