Pomnik Jana III Sobieskiego, 1924, Żółkiew (Ukraina), fot. 1925
Licencja: domena publiczna, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Modyfikowane: tak, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Jana III Sobieskiego, 1924, Żółkiew (Ukraina), fot. 1925
Licencja: domena publiczna, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Tablica pamiątkowa poświęcona Janowi III Sobieskiemu w kościele augustianów w Wiedniu, fot. Tomasz Maśka, 2023
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Fototeka Instytutu Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Jana III Sobieskiego, Ostrzyhom (Węgry), fot. Joanna Broniewska, 2023
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Jana III Sobieskiego na Prato della Valle, Padwa (Włochy)
Licencja: domena publiczna, Źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Stefana Batorego na Prato della Valle, Padwa (Włochy)
Licencja: domena publiczna, Źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Artykuł „W mieście świętego Antoniego”, „Świat”, 1931, nr 30, s. 4
Licencja: domena publiczna, Źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Artykuł „W mieście świętego Antoniego”, „Świat”, 1931, nr 30, s. 5
Licencja: domena publiczna, Źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
„Sztuki Piękne”, 1926/1927, nr 12, s. 465
Licencja: domena publiczna, Źródło: Śląska Biblioteka Cyfrowa, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Stefana Batorego na Prato della Valle, Padwa (Włochy), fot. Karol Słyk, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego, Czeski Cieszyn (Czechy), fot. 1933
Licencja: domena publiczna, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego, Czeski Cieszyn (Czechy), fot. 1933
Licencja: domena publiczna, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Mirosław Szostak, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Modyfikowane: tak, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Pomnik Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Mirosław Szostak, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Aleksandra Dziewięcka, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Aleksandra Dziewięcka, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia
Identyfikator: POL-001473-P/139087

Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia

Pomniki, tablice i inne upamiętnienia Jana III Sobieskiego i jego rodziny poza Polską
W uznaniu zasług Jan III Sobieski (1629–1696), zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami, powstały liczne pomniki, tablice oraz inne formy upamiętnienia. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich, znajdujące się w różnych krajach Europy.

Czechy
Tablica upamiętniająca pobyt Jana III Sobieskiego w Ołomuńcu

Lokalizacja: Ołomuniec, Górny Rynek
Data powstania: 2018
Opis: dwujęzyczna tablica z płaskorzeźbionym portretem króla, autorstwa dr Artura Lubosa, upamiętnia jego pobyt w Ołomuńcu 26 sierpnia 1683 roku w drodze pod Wiedeń. Sobieski nocował w pałacu Dietrichsteinów i podziwiał miejscowe zabytki, w tym kościół jezuitów i pałac biskupi.

Tablica w Czeskim Cieszynie (niezachowana)
Lokalizacja: Czeski Cieszyn

Data odsłonięcia: 1933 (250. rocznica Odsieczy Wiedeńskiej)
Opis: tablica upamiętniająca króla Jana III Sobieskiego (niezachowana)
Odsłonięta w 1933 r. z okazji 250. rocznicy zwycięstwa nad armią turecką w bitwie pod Wiedniem. Choć Sobieski nie przejeżdżał przez Czeski Cieszyn, to część jego wojsk pod dowództwem hetmana Mikołaja Hieronima Sieniawskiego stacjonowała w Cieszynie przez kilka dni. Tablica znajdowała się w parku imienia Adama Sikory i zawierała inskrypcję:
W 250 ROCZNICĘ ODSIECZY WIEDNIA / NA CZEŚĆ BOHATERSKIEGO KRÓLA / JANA III SOBIESKIEGO / I NA PAMIĄTKĘ PRZEMARSZU / ODDZIAŁU JEGO ZWYCIĘSKICH WOJSK / POD WODZĄ HETM. POLN. SIENIAWSKIEGO / PRZEZ CIESZYN W SIERPNIU 1683 / Polacy w Czechosłowacji. / We wrześniu 1933.
Upamiętnienie zostało zniszczone podczas II wojny światowej.

Austria
Wiedeń – tablica w kościele augustianów

Lokalizacja: Wiedeń, kościół augustianów przy Hofburgu
Data powstania: 1983 (300-lecie Odsieczy Wiedeńskiej)
Opis: pamiątkowa tablica z medalionem przedstawiającym Jana III Sobieskiego, upamiętniająca udział króla w mszy świętej po zwycięstwie nad Turkami 13 września 1683 r. Znajduje się na wschodniej ścianie kościoła augustianów, wchodzącego w skład zespołu Hofburg – rezydencji władców Austrii. Poświęcona jest Janowi III Sobieskiemu, który brał udział we mszy św. po wypędzeniu wojsk tureckich w 1683 r. Nad tekstem znajduje się medalion z popiersiem króla. Inskrypcja: JAN III. SOBIESKI / KÖNIG VON POLEN / OBERBEFEHLSHABER / DER VEREINIGTEN HEERE / BESUCHTE HIER / AM 13. SEPTEMBER 1683 / NACH DER BEFREIUNG WIENS / VON DEN TÜRKISCHEN BELAGERERN DIE HEILIGE MESSE / KOMITEE 300 JAHRE ENTSATZ VON WIEN / MIT KÖNIG JAN III. SOBIESKI / SEPTEMBER 1683. Tablica została ufundowana przez Komitet 300-lecia Bitwy pod Wiedniem we wrześniu 1983 roku.

Kościół św. Józefa na Kahlenbergu – tablica i pomnik Sobieskiego
Lokalizacja: Wiedeń, Kahlenberg
Data powstania: 1983
Opis: pomnik króla Jana III Sobieskiego. Rzeźba z jasnego kamienia przedstawiająca postać króla w stroju bojowym. Sobieski ma na sobie kolczugę, płaszcz oraz charakterystyczne nakrycie głowy z pióropuszem. Lewą rękę opiera na biodrze, a w prawej trzyma pokrytą złotem szablę. Inskrypcja: Jan III Sobieski, König von Polen, 1629-1696
Tablica w języku niemieckim i polskim, ufundowana przez Polaków na 300-lecie Odsieczy Wiedeńskiej.  Inskrypcja w językach niemieckim i polskim:
Janowi III Sobieskiemu, królowi Polski, naczelnemu dowódcy wojsk sprzymierzonych, w trzechsetlecie Odsieczy Wiedeńskiej w obronie chrześcijaństwa, wdzięczni rodacy ze Zgromadzeniem księży Zmartwychwstańców. 12 IX 1983.

Włochy
Padwa – pomnik Jana III Sobieskiego na Prato della Valle

Lokalizacja: Plac Prato della Valle, Padwa
Data powstania: 1789
Autor: Giovanni Ferrari
Opis: jeden z dwóch pomników polskich królów na placu (obok Stefana Batorego), sfinansowany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Obydwa powstały w 1789 r., a ich twórcą był Giovanni Ferrari. Na inskrypcjach pomników można przeczytać, że obaj królowie studiowali na padewskiej uczelni, co jednak nie jest prawdą.

Plakiety pamiątkowe Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery w Rzymie
Lokalizacja: Rzym
Opis: upamiętniają króla oraz jego żonę, Marię Kazimierę.

Francja
Tajemniczy pomnik Jana III Sobieskiego w Montrésor

Lokalizacja: Montrésor
Data powstania: ok. 1684–1685
Opis: pomnik zamówiony przez francuskiego biskupa Armanda de Béthune na cześć Sobieskiego po zwycięstwie pod Wiedniem. Monument nigdy nie został ukończony w planowanej formie, a jego elementy znajdują się w różnych zbiorach muzealnych (m.in. w Luwrze i w zamku Montrésor).

Węgry
Pomnik w Ostrzyhomiu

Lokalizacja: Ostrzyhom
Data powstania: 1933
Opis: pomnik króla Jana III Sobieskiego znajduje się w Ostrzyhomiu, na Węgrzech, gdzie Sobieski stoczył dwie walki ze zdziesiątkowaną armią turecką – Bitwy pod Parkanami, które zakończyły się zwycięstwem wojsk polskich. Pomnik składa się z ponad trzymetrowego cokołu z medalionem króla Jana III Sobieskiego, zwieńczonego orłem. Oryginalny kamienny orzeł uległ zniszczeniu i w 1994 r. zastąpiono go brązowym odlewem autorstwa Jánosa Nagy’ego. Pomnik stoi na brzegu Dunaju, u stóp Bazyliki Ostrzyhomskiej.

Płaskorzeźba w Budapeszcie
Lokalizacja: Budapeszt, IX dzielnica, ul. Sobieskiego Jánosa 34
Data powstania: 1934
Opis: kopia płaskorzeźby Sobieskiego z Ostrzyhomia.

Szécsény – tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego
Lokalizacja: ściana kościoła franciszkanów, Szécsény, Powiat Nógrád, Węgry
Data powstania: 15 października 1933 r.
Autor: Jenő Frim Kormendi
Opis: tablica upamiętniająca króla Jana III Sobieskiego została umieszczona na ścianie kościoła franciszkanów w Szécsény. Wykonana z marmuru i gipsu, stanowi klasyczny przykład rzeźbiarskiego upamiętnienia. Znajduje się na niej relief oraz inskrypcja

Ukraina
Lwów – pomnik Jana III Sobieskiego (przeniesiony do Gdańska)

Lokalizacja: oryginalnie Lwów (Plac Bernardyński), obecnie Gdańsk
Data powstania: 1898
Autorzy: Tadeusz Barącz (rzeźbiarz), Julian Zachariewicz (architekt)
Opis: odsłonięty w 1898 roku, pierwotnie znajdował się na Placu Bernardyńskim (obecnie Plac Soborny). Autorami byli rzeźbiarz Tadeusz Barącz i architekt Julian Zachariewicz. Pomnik przedstawiał Sobieskiego jako triumfującego wodza. Po II wojnie światowej władze radzieckie zdecydowały o jego usunięciu, a w 1965 r. został przewieziony do Gdańska.

Żółkiew – dawny pomnik Jana III Sobieskiego
Lokalizacja: rynek w Żółkwi
Data powstania: 1903
Opis: w 1903 r. na rynku w Żółkwi odsłonięto pomnik przedstawiający pełnopostaciową rzeźbę monarchy, umieszczoną na postumencie. W centralnej części cokołu znajdowała się tablica z inskrypcją, nad którą widniał płaskorzeźbiony orzeł. Jedną z bocznych ścian zdobił herb Pogoń. Zniszczony w 1919 r., odbudowany w 1924 r., a ostatecznie zniszczony przez władze sowieckie w 1946 r.   

Słowacja 
Stúrovo – pomnik Bitwy pod Parkányami

Lokalizacja: plac za kościołem katolickim, Stúrovo, Słowacja
Data powstania: 25 października 2008
Autorzy: Lajos Györfi (rzeźbiarz), Wujek Lajos (rzeźbiarz w kamieniu, współpracownik), Imre Varga (odlewnik brązu, współpracownik)
Opis: pomnik upamiętniający zwycięską bitwę pod Parkányami (1683) stanowi monumentalna kompozycja rzeźbiarska przedstawiająca konnego króla Jana III Sobieskiego, prowadzącego swoje wojska do walki z obnażonymi szablami. Rzeźba została umieszczona na trzymetrowym, monolitycznym bloku naturalnego kamienia. Na bocznych ścianach cokołu wyrzeźbiono sceny batalistyczne. Całość uzupełnia inskrypcja: „JAN III. SOBIESKI / VENIMUS, VIDIMUS / ET DEUS VICIT”
Pomnik stoi na skraju zadbanego parku rekreacyjnego, będąc ważnym elementem upamiętniającym polskiego króla i jego rolę w odsieczy wiedeńskiej.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1983

Słowa kluczowe:

Publikacja:

14.03.2025

Ostatnia aktualizacja:

22.03.2025

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Jana III Sobieskiego, 1924, Żółkiew (Ukraina), fot. 1925
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Jana III Sobieskiego, 1924, Żółkiew (Ukraina), fot. 1925
Tablica pamiątkowa poświęcona Janowi III Sobieskiemu w kościele augustianów w Wiedniu Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Tablica pamiątkowa poświęcona Janowi III Sobieskiemu w kościele augustianów w Wiedniu, fot. Tomasz Maśka, 2023
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Jana III Sobieskiego, Ostrzyhom (Węgry), fot. Joanna Broniewska, 2023
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Jana III Sobieskiego na Prato della Valle, Padwa (Włochy)
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Stefana Batorego na Prato della Valle, Padwa (Włochy)
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Artykuł „W mieście świętego Antoniego”, „Świat”, 1931, nr 30, s. 4
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Artykuł „W mieście świętego Antoniego”, „Świat”, 1931, nr 30, s. 5
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
„Sztuki Piękne”, 1926/1927, nr 12, s. 465
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Stefana Batorego na Prato della Valle, Padwa (Włochy), fot. Karol Słyk, 2024
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego, Czeski Cieszyn (Czechy), fot. 1933
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego, Czeski Cieszyn (Czechy), fot. 1933
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Mirosław Szostak, 2024
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Pomnik Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Mirosław Szostak, 2024
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Aleksandra Dziewięcka, 2024
Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Fotografia przedstawiająca Pomniki Jana III Sobieskiego i inne upamiętnienia Galeria obiektu +15
Tablica upamiętniająca Jana III Sobieskiego w kościele św. Józefa na Kahlenbergu, Wiedeń (Austria), fot. Aleksandra Dziewięcka, 2024

Projekty powiązane

1
  • Tablica pamiątkowa poświęcona Janowi III Sobieskiemu w kościele augustianów w Wiedniu
    Katalog poloników Zobacz